متاسفانه روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) بیماری ناخوشایند و دردناکی است که در بیماران باعث درد، التهاب و سفتی مفاصل می‌شود. این بیماری پیشرونده علاوه بر این موارد، در بیشتر اوقات بر کیفیت زندگی افراد تاثیر منفی می‌گذارد. به همین دلیل تشخیص زودهنگام این بیماری و شروع روند درمان، در این بیماران بسیار مهم و حیاتی است. با داشتن چنین دردهایی در مفاصل و استخوان ها، می توانید به بهترین دکتر درد در تهران مراجعه کنید.
آشنایی با نشانه‌های آرتریت روماتوئید به شما کمک می‌کند که سریعاْ برای تشخیص و درمان این بیماری اقدام کنید. از این رو ما در این مطلب از وب‌سایت دکتر بهامین عطار، قصد داریم به روماتیسم مفصلی، علائم، علل، روشهای تشخیص و درمان این بیماری بپردازیم؛ پس لطفاً با ما همراه باشید.
روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که باعث درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شود. در واقع در اینجا سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم مفاصل حمله می‌کند. از این رو تنها راهکار درمان، مبارزه با این التهاب در مفاصل است.
آرتریت روماتوئید ممکن است در هر سنی بروز کند. به علاوه از آنجایی که یک بیماری پیشرونده است، به سرعت پیشرفت کرده و بدتر می‌شود. از این رو هر چه زودتر این بیماری تشخیص داده شود، احتمال اینکه راهکارهای درمانی موثرتر باشند، بیشتر است.
روماتیسم مفصلی
مفاصل علاوه بر اینکه استخوان‌ها را در جای خود ثابت نگه می‌دارند، به استخوان‌ها اجازه می‌دهند در جهات خاصی حرکت کنند. سطح غضروف‌ها بسیار صاف و لغزنده است، به همین دلیل در افرادی که غضروف‌های مفاصل آنها سالم هستند، استخوان‌ها بدون هیچ مشکلی در کنار یکدیگر حرکت می‌کنند.
مفاصل توسط پرده سینوویال از استخوان‌ها محافظت می‌کنند و آنها را سر جای خود محکم نگه می‌دارند. پرده سینوویال دارای یک لایه بیرونی سخت است که دامنه حرکتی استخوان‌ها را محدود می‌کند. تاندون‌ها نیز ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها متصل می‌کنند.
جهت درمان دیسک و مراجعه به دکتر فوق تخصص دیسک کمر، با ما تماس بگیرید.
در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی بدن باعث ایجاد التهاب در یک یا چند مفصل بدن می‌شود. ایجاد التهاب در واقع بخشی از وظیفه سیستم ایمنی بدن است، زیرا با این کار باعث درمان عفونت‌های بدن می‌شود. اما این التهاب در آرتریت روماتوئید غیرضروری است، زیرا این ناشی از عملکرد اشتباه سیستم ایمنی بدن است.
این التهاب نابجا نه تنها دردناک و غیر قابل تحمل است، بلکه حتی در زمانی که فروکش می‌کند نیز باعث کشیده شدن لایه بیرونی محافظ پرده سینووال می‌شود. در این صورت پرده سینووال نمی‌تواند مفصل را در موقعیت خود ثابت نگه دارد. این باعث ناپایداری مفاصل و عدم کنترل آنها می‌شود.
در ادامه مطلب به دلایل بروز این بیماری خواهیم پرداخت. اما احتمال بروز روماتیسم مفصلی در خانم‌ها بسیار بیشتر از آقایان است. این اتفاق دلایل مختلفی دارد؛ زیرا اولاً سیستم ایمنی خانم‌ها قوی‌تر و حساس‌تر از آقایان است و ثانیاً هورمون‌های زنانه تاثیر زیادی بر سرعت پیشرفت این بیماری دارند.
در صورت مشاهده ناهنجاری در روند رشد کودک خود، حتما به دکتر ارتوپد کودکان در تهران مراجعه کنید.
علائم روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی ممکن است هر کدام از مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. اگر چه در بیشتر موارد، در ابتدا مفاصل کوچک دست و پا را درگیر می‌کند. معمولاً مفاصل هر دو طرف بدن به یک میزان تحت تاثیر این مشکل قرار می‌گیرند، اگر چه گاهی اوقات ممکن است این گونه نباشد.
اما در هر صورت نشانه‌های آرتریت روماتوئید در غالب موارد عبارتند از:
- درد مفاصل
- تورم، داغی و قرمزی مفاصل
- سفتی مفاصل به خصوص در اوایل صبح، یا بعد از نشستن‌های طولانی
- احساس خستگی و کمبود انرژی
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- تب
- تعریق
- خستگی چشم در نتیجه التهاب
- درد قفسه سینه در اثر التهاب
برای انجام لیزر دیسک کمر در تهران با ما تماس بگیرید.
انواع روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی به سه نوع آرترید روماتوئید (RA) سرم مثبت، سرم منفی و آرتریت روماتوئید نوجوانان تقسیم می‌شود.
آرترید روماتوئید سرم مثبت
علائم روماتیسم مفصلی در RA سرم مثبت، مادام‌العمر هستند. از این رو گاهی اوقات نشانه‌های این نوع آرتریت تشدید می‌شوند و گاهی اوقات نیز بهبود می‌یابند. در این نوع از روماتیسم، مفاصل متعددی از بدن درگیر می‌شوند و معمولاٌ به صورت متقارن (هر دو طرف بدن) تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
RA سرم مثبت، پیش رونده‌تر و شدیدتر از RA سرم منفی است. این بیماری با آسیب مفصلی، تغییر شکل مفاصل، گره‌های روماتوئیدی، التهابات عروقی، مشکلات ریوی و علائم خارج مفصلی همراه است.
آرترید روماتوئید سرم منفی
علائم این نوع از روماتیسم مفصلی، شدت کمتری دارند و معمولاً غیرقابل پیش‌‍بینی هستند. در اینجا نیز مانند RA سرم مثبت، علائم سیستمی روماتیسم مفاصل که شامل تب و خستگی است، شایع است. اما در اینجا احتمال بروز التهابات عروقی، مشکلات ریوی و گره‌های روماتوئیدی کمتر از RA سرم مثبت است.
آرتریت روماتوئید نوجوانان
این نوع از روماتیسم مفصلی، کودکان و نوجوانان کمتر از ۱۶ سال را مبتلا می‌کند. در این حالت کودکان دردهای رشدی را در مفاصل خود احساس می‌کنند. در ضمن تب، بثورات پوستی، تورم غدد لنفاوی، درد، سفتی و تورم مفاصل از دیگر علائم این بیماری است. در اینجا سعی می‌شود با استفاده از روشهای درمانی، درد و التهاب کودکان کاهش یابد تا آنها از نظر تحرک افت نکنند. جهت درمان دردهای استخوان در کودکان و نوجوانان باید به فوق تخصص ارتوپدی کودکان مراجعه کنید.
دلایل بروز آرتریت روماتوئید
عوامل متعددی در ابتلای افراد به آرتریت روماتوئید نقش دارند که مهمترین آنها عبارتند از:
سن: بروز روماتیسم مفصلی در بزرگسالان، رایج‌تر از کودکان است. معمولاً این بیماری در سنین بین ۴۰ تا ۶۰ سالگی تشخیص داده می‌شود. حدود سه چهارم موارد تشخیص ابتلای افراد به این بیماری در سن کار است.
جنسیت: همان طور که گفتیم احتمال بروز روماتیسم مفصلی در خانم‌ها بیشتر از آقایان است. در واقع ۲ تا ۳ برابر بیشتر احتمال دارد، خانم‌ها به این بیماری مبتلا شوند.
ژنتیک: هنوز به طور کامل، نقش عوامل ژنتیکی در ابتلا به این بیماری مشخص نیست. اما احتمال بروز آرتریت روماتوئید در افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها به این بیماری مبتلا است، بیشتر است.
وزن: اضافه وزن نیز احتمال ابتلا به این نوع رماتیسم را افزایش می‌دهد.
استعمال دخانیات: سیگار کشیدن به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش می‌دهد.
رژیم غذایی: براساس شواهد مختلف، احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی در افرادی که گوشت قرمز زیاد مصرف می‌کنند و کمبود ویتامین سی (C) دارند، بسیار بیشتر از دیگران است.
آیا به دنبال جراح ارتوپد در تهران هستید؟ همین حالا با ما تماس بگیرید.
روشهای تشخیص روماتیسم مفصلی
تشخیص روماتیسم مفصلی تا حدودی دشوار است، زیرا هیچ آزمایشی با قطعیت وجود این بیماری را ثابت نمی‌کند. به همین دلیل از روشهای مختلفی برای تشخیص این بیماری استفاده می‌شود که از آن جمله می‌توان به معاینات فیزیکی، آزمایش خون و عسکبرداری اشاره کرد.
معاینات فیزیکی
در ابتدا پزشک علائم بیمار را چک می‌کند و مفاصل او را معاینه می‌کند. در اینجا بروز هر گونه التهاب و سفتی در مفاصل، باعث می‌شود که پزشک به این بیماری مشکوک شود.
آزمایش خون
آزمایش خون یکی از راه‌های اصلی تشخیص روماتیسم مفصلی است. پزشک در آزمایش خون، چندین عامل را مورد بررسی قرار می‌دهد. به همین دلیل معمولاً آزمایش خون شامل چندین آزمایش مجزا است که نتیجه آنها روی هم رفته، نقش زیادی در تشخیص این بیماری دارند.
عکسبرداری
معمولاً از اسکن یا عسکبرداری برای بررسی آسیب و التهاب مفاصل استفاده می‌شود. در اینجا نیز از چند روش مختلف استفاده می‌شود.
- عکسبرداری با اشعه ایکس: این روش تغییرات را در مفاصل فرد نشان می‌دهد.
- اسکن اولتراسونیک: در این روش با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا از مفاصل بدن عکسبرداری می‌شود تا هرگونه تغییر در آنها مورد بررسی قرار بگیرد.
- ام‌آر‌آی (MRI): در اینجا نیز وضعیت مفاصل درگیر، با استفاده از میدان‌های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: تشخیص و نحوه درمان گودی کمر
روشهای درمان آرتریت روماتوئید
روشهای مختلفی برای درمان و تسکین روماتیسم مفصلی وجود دارد که به سه روش اصلی زیر تقسیم می‌شوند:
دارودرمانی
در دارودرمانی از چهار نوع دارو برای تسکین این نوع از روماتیسم استفاده می‌شود. معمولاً پزشکان ترکیبی از این داروها را تجویز می‌کنند.
- داروهای مسکن
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری
- کورتیکواستروئیدها
درمان‌های فیزیکی
در اینجا سعی می‌شود با استفاده از روشهای فیزیکی و درمان‌های خانگی، درد بیمار کنترل شود. رایج‌ترین این روش‌ها عبارتند از:
- درمان خانگی روماتیسم مفصلی: از جمله این روش‌ها می‌توان به گرما و سرما درمانی اشاره کرد.
- ورزش: ورزش‌هایی مانند شنا، پیاده‌وری، دوچرخه‌سواری ملایم و یوگا باعث کاهش درد و تورم مفاصل می‌شوند.
- فیزیوتراپی: در این روش فیزیوتراپ سعی می‌کند با استفاده از راهکارهای درمانی مختلف، درد و تورم مفاصل را کاهش دهد و دامنه حرکتی آنها را حفظ کند.
- آب درمانی: در این روش بیمار زیر نظر متخصص در آب گرم حرکات خاصی را انجام می‌دهد که نقش زیادی در بهبود علائم بیمار دارند.
عمل جراحی
گاهی اوقات عمل جراحی برای کاهش درد بیمار و اصلاح تغییر شکل مفاصل او لازم است. معمولاً در این موارد، سایر روشهای درمانی به دلیل پیشرفت زیاد بیماری، تاثیر چندانی بر بیمار ندارند. بر خلاف بسیاری از عمل هایی که در زمینه ارتوپدی مانند عمل آرتروسکوپی انجام می‌شود که بازدهی مناسبی برای درمان بیماری دارند.
سخن آخر
همان طور که مشاهده کردید، روماتیسم مفصلی به دلایل مختلفی ممکن است در افراد بروز کند. گاهی اوقات نقش عوامل ژنتیکی پررنگ‌تر است و گاهی اوقات سبک زندگی نامناسب فرد، زمینه را برای بروز این بیماری در او مهیا می‌کند. اما در هر صورت مهم این است که فرد نسبت به علائم این بیماری بی‌توجه نباشد و هر چه سریع‌تر برای درمان اقدام کند. در این صورت احتمال درمان فرد و کند شدن روند بیماری به مراتب بیشتر می‌شود؛ در غیر این صورت و با پیشرفت بیماری، شاید عمل جراحی، آخرین گزینه درمانی باشد.
