دردهای سیاتیک همیشه با درمان‌های غیر جراحی قابل درمان نیستند. در مواردی بیمار نیاز به عمل جراحی دارد تا بتواند فشار را از عصب سیاتیک برداشته و خود را از درد رها کند. از آنجا که این دردها در مواردی بسیار شدید بوده و بیمار را از پا می‌اندازد، جراحی سیاتیک تأثیر زیادی در بازگشت بیمار به زندگی عادی دارد. در این مقاله به بررسی عمل سیاتیک پرداخته‌ایم. تا پایان آن با ما همراه باشید. همچنین شما می توانید برای کسب اطلاعات در مورد عمل بسته کمر به سایت بهامین عطار مراجعه کنید.
چه زمانی نیاز به عمل رگ سیاتیک است؟
اکثر بیمارانی که به مشکل سیاتیک دچار هستند، معمولاً به درمان‌های غیرجراحی پاسخ می‌دهند. این درمان‌ها شامل مصرف دارو و فیزیوتراپی شده و در موارد زیادی می‌توانند علائم ناشی از فشردگی سیاتیک را کنترل کنند؛ به همین دلیل کمتر به عمل جراحی سیاتیک نیاز پیدا می‌شود. با این حال وجود برخی علائم باعث می‌شود انجام جراحی رگ سیاتیک لازم شود. این علائم شامل موارد زیر است:
- بیاختیاری در کنترل ادرار و مدفوع: هرچند خیلی به ندرت اتفاق می‌افتد اما ممکن است در اثر فشردگی نخاع یا سندرم کودا اکوینا، بیمار نتواند ادرار و مدفوع خود را به درستی کنترل کند.
- تنگی کانال نخاعی: در مواردی ممکن است پزشک تشخیص دهد بهترین راه درمان تنگی کانال نخاعی بیمار، انجام عمل جراحی است.
- اختلال در سیستم عصبی: برخی علائم مثل احساس ضعف شدید در پاها نشانه بروز اختلال در سیستم عصبی در اثر فشار بر عصب سیاتیک هستند. چنین مواردی ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشند.
- تشدید علائم: در مواردی که علائم بیماری روزبه‌روز شدیدتر شده و درمان‌های غیرجراحی پاسخ ندهند، ممکن است پزشک انجام عمل جراحی سیاتیک را تجویز کند. انواع مختلفی از عمل جراحی سیاتیک وجود دارد که پزشک یکی از آنها را به شما توصیه خواهد کرد. روش جراحی بر اساس علت بروز آسیب برای شما در نظر گرفته می‌شود، پزشک باید به طور کامل فرایند آن را برای شما توضیح دهد. در صورتی‌که هرگونه سؤالی در مورد جراحی داشتید باید در این مرحله از پزشک خود بپرسید.
شاید برای خیلی از افراد سوال شود که آیا سیاتیک باعث فلج شدن می شود؟ و تصمیم خود را بر انجام عمل جراحی رگ سیاتیک منوط به این پاسخ نمایند. در این خصوص باید گفت عصب سیاتیک در اثر التهاب درد می گیرد، در برخی موارد، عدم توجه به آن و بدتر شدن درد آن در طول زمان می تواند منجر به فلج شدن فرد گردد.
فراموش نکنید که تصمیم‌گیرنده نهایی درمورد انجام عمل جراحی سیاتیک خود بیمار است. ممکن است شما ترجیح دهید قبل از عمل نظر یک متخصص دیگر را هم بپرسید. درد سیاتیک در اغلب موارد پس از مدتی خودبه‌خود برطرف می‌شود. در مواردی هم که درد از بین نمی‌رود، معمولاً با درمان‌های محافظه‌کارانه کنترل می‌شوند. این درمان‌ها بسته به علت ایجاد بیماری، شامل مواردی مثل کمپرس سردوگرم، مصرف داروهای ضد درد، تزریق استروئیدها و فیزیوتراپی می‌شود. اما به هرحال در برخی موارد هم ممکن است این روش‌های محافظه‌کارانه پاسخی ندهند.
خدمات عمل آرتروسکوپی و درمان آسیب های ورزشی
انواع جراحی رگ سیاتیک
جراحی سیاتیک به منظور برداشتن فشار از عصب سیاتیک و درمان سیاتیک برای همیشه انجام می‌شود. برای عمل سیاتیک پای چپ یا پای راست باید گفت این جراحی انواع مختلفی دارد که رایج‌ترین گزینه، روش میکرودیسککتومی و لامینکتومی است. در ادامه انواع جراحی سیاتیک را بررسی می‌کنیم.
میکرودیسککتومی
در عمل جراحی میکرودیسککتومی تمام یا بخشی از دیسک بیرون‌زده کمر برداشته می‌شود. تحقیقات نشان داده این روش به طور مؤثری درد را در ۸۰ تا ۹۵ درصد بیماران از بین می‌برد. این عمل که تقریباً یک ساعت طول می‌کشد، باید در بیمارستان یا یک مرکز جراحی انجام شود. برای این عمل از بی‌هوشی عمومی استفاده می‌شود، در نتیجه بیمار هیچ دردی در طول جراحی احساس نمی‌کند. برای انجام جراحی سیاتیک باید حتماً توصیه‌های قبل از عمل تیم پزشکی از جمله موارد مربوط به خوردن و آشامیدن را رعایت کنید. همچنین در صورتی که روز عمل احساس درد یا هرگونه ناراحتی داشتید، حتماً با تیم پزشکی خود در میان بگذارید.
برای آنکه روند بهبودی بیمار با سرعت بیشتری طی شود، معمولاً جراح توصیه می‌کند با گذشت چند ساعت از جراحی، بیمار شروع به راه رفتن آهسته کند. اغلب بیماران همان روز پس از عمل جراحی از بیمارستان مرخص می‌شوند اما در مواردی هم ممکن است بیمارانی با شرایط خاص یک شب در بیمارستان بمانند.
لامینکتومی
لامینا قسمت پشتی مهره‌های ستون فقرات است که از نخاع حمایت می‌کند. در عمل جراحی لامینکتومی، قسمت‌هایی از لامینا برداشته می‌شود تا فضا برای عصب‌ها و نخاع باز شود؛ در نتیجه با انجام این کار درد بیمار برطرف می‌شود. فرایند آماده‌سازی بیمار برای این عمل جراحی سیاتیک هم شبیه به عمل میکرودیسککتومی است. در صورت نیاز به انجام آن مراقب باشید که کلیه توصیه‌های تیم پزشکی خود را جدی گرفته و در صورت بروز هرگونه علائم غیرعادی در روز جراحی، حتماً آن را با تیم پزشکی در میان بگذارید. فرایند انجام این عمل از آغاز تا پایان بین یک تا سه ساعت طول می‌کشد.
درست مثل عمل دیسککتومی در اینجا هم بیمار چند ساعت پس از انجام عمل می‌تواند راه برود و در اغلب موارد در همان روز عمل از بیمارستان مرخص می‌شود؛ اما برخی بیماران با شرایط خاص ممکن است تا سه روز در بیمارستان بمانند.
در مقایسه این دو نوع جراحی باید گفت عمل میکرودیسککتومی برای مواردی که فشار روی عصب سیاتیک در اثر فتق دیسک کمر ایجاد شده، مناسب‌تر است. اما در مواردی که فشار در اثر یک خار استخوانی ناشی از بیماری آرتریت ایجاد شده و ماهیت استخوانی دارد، عمل لامینکتومی بهتر جواب می‌دهد. معمولاً بیمارانی که عمل لامینکتومی برای آنها تجویز می‌شود در سنین ۵۰ تا ۶۰ سال قرار دارند؛ درحالی که عمل میکرودیسککتومی برای سنین مختلف تجویز می‌شود، اما در سنین جوان‌تر بیشتر دیده می‌شود.
فورامینوتومی
در این عمل جراحی سوراخ واقع در مهره‌ها که عصب ریشه‌ای از آن عبور می‌کند، بازتر می‌شود؛ این کار به وسیله یک دریل مخصوص جراحی انجام می‌شود. با این کار فضای در دسترس عصب زیاد شده و فشار از روی آن برداشته می‌شود.
فیوژن ستون فقرات
در این نوع جراحی با استفاده از پیچ و میله‌های فلزی، دو یا چند مهره را به هم متصل می‌کنند تا وضعیت آنها باثبات شود. این عمل در مواردی لازم می‌شود که یکی از دیسک‌ها در اثر بیرون‌زدگی یا پارگی فشار بیش از حدی به عصب‌های ریشه‌ای وارد کند. در این شرایط ممکن است پزشک تشخیص دهد که برداشتن دیسک و اتصال مهره‌های دو طرف آن به یکدیگر ضروری است. همچنین در مواردی که انجام چند عمل لامینکتومی باعث بی‌ثباتی یکی از مهره‌های ستون فقرات شود؛ یا اینکه یکی از مهره‌ها به دلایلی روی مهره دیگر بیفتد، در این شرایط هم برای باثبات کردن مهره‌های آسیب‌دیده، از عمل فیوژن ستون فقرات استفاده می‌شود.
نحوه انجام جراحی سیاتیک
در جراحی سیاتیک به روش میکرودیسککتومی، پزشک یک برش در ستون فقرات در ناحیه دیسک آسیب‌دیده ایجاد می‌کند، پوسته و بافت پوششی دیسک‌ها هم برای دسترسی بهتر به آن برداشته می‌شود. علاوه بر این ممکن است برخی استخوان‌ها هم برداشته شوند. پس از آنکه مسیر دسترسی به دیسک آسیب‌دیده فراهم شد، جراح با استفاده از ابزارهایی اقدام به برداشتن تمام یا بخشی از دیسک بیرون‌زده می‌کند. پس از آنکه کار برداشتن دیسک انجام شد، برش بخیه شده و بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود.
اما برای انجام جراحی سیاتیک از نوع لامینکتومی باید روی شکم دراز بکشید. جراح مربوطه یک برش در ناحیه مهره هدف ایجاد می‌کند. سپس پوسته و ماهیچه‌های اطراف مهره برداشته می‌شود تا مسیر دسترسی به آن فراهم شود. در نهایت پزشک با استفاده از برخی ابزارها برای برداشتن تمام یا قسمتی از لامینا اقدام می‌کند. همچنین ممکن است بخشی از دیسک بیرون‌زده یا یک استخوان اضافی هم برداشته شود. با پایان فرایند جراحی، برش بخیه و بانداژ می‌شود. سپس بیمار به اتاق ریکاوری می‌رود. همان‌طور که اشاره شد این دو روش رایج‌ترین عمل‌های جراحی سیاتیک هستند.
مدت زمان عمل رگ سیاتیک
معمولاً همه انواع عمل رگ سیاتیک ظرف یک تا سه ساعت انجام می‌شود. بسته به اینکه کدام دیسک یا مهره‌ها درگیر شده باشند و اینکه عمل تا چه حد پیچیده است، مدت زمان عمل تفاوت می‌کند.
بیشتر بخوانید: بهترین دکتر متخصص سیاتیک
دوره نقاهت پس از جراحی سیاتیک
پس از آنکه محل برش بخیه می‌شود، بی‌هوشی بیمار آرام‌آرام متوقف شده و همزمان با بیدار شدن، لوله تنفسی هم برداشته می‌شود. در این هنگام بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود که ضربان قلب، فشار خون و تنفس او تحت‌نظر خواهد بود. چند ساعتی را در اتاق ریکاوری همراه با مراقبت دارویی خواهد گذراند. ممکن است در این مدت توسط یک فیزیوتراپیست یا توانبخش ویزیت شوید و شرایط‌‌تان ارزیابی شود. این افراد به شما کمک خواهند کرد درد خود را کاهش داده و روند ریکاوری را به سرعت طی کنید.
فیزیوتراپیست همچنین نحوه حرکات شما را ارزیابی خواهد کرد. مواردی مثل وارد شدن و خارج شدن از تختخواب و راه رفتن را برای تخمین دامنه حرکات شما بعد از عمل جراحی بررسی می‌کند. علاوه بر این سؤالاتی در مورد سبک زندگی شما می‌پرسد و توصیه‌هایی برای حفظ ایمنی شما در خانه ارائه خواهد کرد.
عوارض عمل جراحی سیاتیک
جراحی سیاتیک به‌طور کلی عملی ایمن و مؤثر است. با این حال مثل هر جراحی دیگری ممکن است با برخی عوارض همراه باشد. علاوه بر درد و محدودیت حرکتی موقتی بعد از عمل، عوارض احتمالی دیگر آن شامل موارد زیر است:
- عفونت: در برخی موارد ممکن است محل بخیه دچار عفونت شود که البته با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است.
- لخته شدن خون: ایجاد لخته خونی به خصوص در پاها ممکن است بعد از عمل جراحی ایجاد شود. داشتن فعالیت در طول دوره ریکاوری و پوشیدن جوراب تنگ برای بهبود گردش خون می‌تواند از لخته شدن خون جلوگیری کند.
- آسیب به عصب‌ها: حتی با وجود رعایت همه نکات ایمنی، باز هم احتمال وارد شدن آسیب به عصب‌ها در طول جراحی وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد ضعف و بی‌حسی در پاها شود. حتی در موارد خیلی نادری ممکن است فرد فلج شود.
- بازگشت علائم: در برخی موارد ممکن است با گذشت زمان علائم بیمار برگردند. معمولاً در چنین شرایطی ابتدا با درمان‌های غیرجراحی سعی می‌شود علائم کنترل شوند؛ اما اگر مشکل حاد باشد، نیاز به عمل جراحی دوباره خواهد بود.
مراقبت‌های پس از جراحی سیاتیک
پس از آنکه از بیمارستان مرخص شدید باید برخی توصیه‌ها را رعایت کنید. فرقی ندارد که کدام جراحی سیاتیک روی شما انجام شده، به‌هرحال توصیه‌های پس از جراحی را باید رعایت کنید تا آسیب شما درمان شود. از جمله اینکه همواره باید مراقب باشید محل بخیه تمیز باشد و هرگز اجسام سنگین بلند نکنید. علاوه بر این باید از خم کردن کمر و نشستن طولانی مدت خودداری کنید.
اگر هرگونه علائم غیرعادی در خودتان مشاهده کردید، حتماً پزشک خود را مطلع کنید. ازجمله نسبت به بروز تب و درد در نواحی اطراف بخیه حساس باشید. در دوران پس از جراحی سیاتیک، مصرف داروهای مسکن ساده می‌تواند به کاهش دردهای ناشی از جراحی کمک کند. همچنین استفاده از روش‌های فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند روند بهبودی را با سرعت بیشتری طی کنید. معمولاً اکثر بیماران بعد از گذشت ۲ تا ۴ هفته از عمل، می‌توانند به سر کار خود برگردند. در صورتی که فرد شغلی سخت با فعالیت جسمی سنگین داشته باشد، می‌تواند پس از شش تا هشت هفته به سر کار خود برگردد.
بلافاصله پس از پایان عمل جراحی و وقتی به هوش آمدید، قرار نیست احساس خوبی داشته باشید. در این شرایط معمولاً درد و ناراحتی به سراغ شما می‌آید. کم‌کم با گذشت زمان می‌توانید در همان روز عمل، صاف بنشینید و احتمالاً ظرف ۲۴ ساعت یا کمتر هم می‌توانید راه بروید. یک دوره کوتاه مصرف داروهای ضد درد در این شرایط کمک زیادی به مدیریت دردهای پس از عمل می‌کند.
تیم پزشکی در این موقعیت، توصیه‌های لازم را در خصوص نحوه نشستن، برخاستن، پایین آمدن از تختخواب و ایستادن به شما ارائه خواهد کرد که باید حتماً آنها را رعایت کنید. اینکه به بدن فرصت ترمیم شدن بدهید، اهمیت زیادی در روند درمان دارد. به همین دلیل پزشک تا مدتی شما را از فعالیت سنگین منع می‌کند. به‌طورکلی باید از هرگونه فعالیتی که نیاز به حرکت زیاد ستون فقرات دارد، خودداری کنید. برای مثال لازم است از فعالیت ورزشی، چرخاندن بدن و بلندکردن اجسام سنگین دوری کنید.
هزینه عمل جراحی رگ سیاتیک
هزینه عمل سیاتیک بر اساس دستمزد جراح، روش جراحی به‌کاررفته، نوع آسیب، شدت آن و پیچیدگی عمل جراحی تعیین می‌شود. نوع بیمه تکمیلی بیمار هم در تعیین هزینه‌های بیمار برای درمان پاره شدن رگ سیاتیک نقش مهمی دارد.
جمع‌بندی
عمل جراحی سیاتیک یکی از عمل‌هایی است که کمک زیادی به کاهش درد و رنج بیماران می‌کند. ازآنجا که درد سیاتیک به شدت آزاردهنده بوده و زندگی عادی فرد را مختل می‌کند، این عمل می‌تواند کمک زیادی به بازگشت بیمار به زندگی عادی کند. دکتر بهامین عطار با مدرک فوق تخصص جراحی ستون فقرات، سابقه‌ای طولانی در انجام عمل‌های جراحی سیاتیک دارند. برای ارزیابی وضعیت عصب سیاتیک و انجام جراحی خود می‌توانید با خیال راحت و اطمینان کامل به کلینیک ایشان مراجعه کنید.
سوالات متداول
چه موقع باید سیاتیک را عمل کرد؟
در صورت بروز علائمی همچون بیاختیاری در کنترل ادرار و مدفوع، اختلال در سیستم عصبی مانند احساس ضعف شدید در پاها، تنگی کانال نخاعی و تشدید علائم، جراحی سیاتیک توصیه می شود.
آیا سیاتیک باعث فلج شدن می شود؟
اگر علائم سیاتیک شدید باشند و آسیب زیادی به عصب ها وارد شده باشد، در برخی موارد ممکن است عدم درمان به موقع سیاتیک منجر به فلج شدن بیمار گردد.
دوران نقاهت پس از عمل جراحی سیاتیک چقدر است؟
عموما تا 24 پس از جراحی سیاتیک می توانید بنشینید و کمی راه بروید. برای کاهش درد مصرف داروهای مسکن توصیه می شود.
سلام وقت بخیر
من ۵ماه هیت درد سیاتیک شدید شده اگه بخوام عمل جراحی انجام بدم امکان داره فلج بشم ؟؟؟
سلام وخسته نباشید
متاسفانه منم همین مشکل سیاتیک دارم مهره L4.L5 و به سختی میتونم راه برم و اصلا درد کمر ندارم و فقط باسن و گاهی اوقات ران میگیره و اجازه راه رفتن نمیده بهم و خیلی از عمل جراحی میترسم و فیزیوتراپی هم رفتم نمیدونم الان باید چیکار کنم