تا به حال برایتان پیش آمده که زیر پاشنه پایتان احساس کنید با هر قدم، تیری در پایتان فرو می‌رود؟ این احساس فرو رفتن تیر به علت ایجاد خار پاشنه در کف پایتان است. زمانی که در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا، رسوب کلسیمی ایجاد میشود، یک برآمدگی استخوانی در این قسمت احساس می‌کنید که از زیر پاشنه پا تا قوس پا کشیده میشود. شکل خار پاشنه می تواند تیز، نوک دار، قلابی شکل یا حتی صاف باشد. اما خار پاشنه چیست و درمان آن با چه روش هایی انجام می شود؟ داروی خار پاشنه چیست؟ در این قسمت از مقالات دکتر بهامین عطار، سیر تا پیاز خار پاشنه را برایتان گفتیم.
خار پاشنه چیست؟
این عارضه زمانی به وجود می‌آید که در قسمت میانی پاشنه و قسمت قوسی شکل کف پا، کلسیم رسوب شود. خار پاشنه می‌تواند تا نیم اینچ نیز طول داشته باشد و همین مقدار کم، می‌تواند کاسه صبر و ظرفیت تحمل دردتان را پر کند. در صورتی که ابتلای فردی به خار پاشنه با اشعه ایکس تایید نشود، وضعیت او تبدیل به عارضه‌ای به نام سندروم خار پاشنه میشود.
گاهی خار پاشنه به صورت مستقل و گاهی به علت مشکلات دیگر ایجاد میشود. بر خلاف تصور عموم، خار پاشنه، درد پاشنه پا نیست. این عارضه را معمولا به پلانتار فاشیاتیس ربط می‌دهند. پلانتار فاشیاتیس، زمانی ایجاد میشود که غلاف کف پا (فاشیا پلانتار) دچار التهاب شود. فاشیا پلانتار یا غلاف کف پا یک بافت همبند در کف پا است که استخوان پاشنه را به پنجه متصل می‌کند.
ذکتر بهامین عطار بهترین جراح شانه
علائم خار پاشنه چیست؟
خار پاشنه معمولا، علامت یا نشانه خاصی ندارد. وقتی دچار خار پاشنه می‌شوید، یک درد متناوب یا مزمنی را در طول راه رفتن یا دویدن احساس می‌کنید که ناشی از آسیب به بافت نرم مرتبط با آن است. کسانی که تجربه درد خار پاشنه یا پلانتار فاشیاتیس را دارند، یک درد سوزن سوزن شده‌ای را کف پایشان احساس می‌کنند. این درد به خصوص در صبح پس از بیدار شدن و سرپا ایستادن آغاز میشود و کم کم کمتر میشود. در صورتی که به مدت طولانی بنشینید و دوباره روی پایتان بایستید احتمالا این درد دوباره به سراغ‌تان می‌آید تا خفیف شود. از جمله علائم این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دردی شبیه به فرو کردن سوزن در پاشنه پا به خصوص هنگام صبح و زمان ایستادن روی پا
- درد خفیف در پاشنه پا در بقیه ساعات روز
- تورم و التهاب در جلوی پاشنه پا
- حرارت و داغی کف پا
- ایجاد برآمدگی استخوانی شکل در کف پا
- در حالت پابرهنه سخت راه رفتن
البته در بعضی افراد نیز خار پاشنه هیچ علامت خاصی ندارد و تنها زمانی متوجه آن خواهید شد که به علت مشکل دیگری از پایتان تصویربرداری شده و این عارضه در آن دیده شود.
بیشتر بخوانید:علائم ورم زانو
در صورتی که مشکل دیسک کمر دارید، با مراجعه به دکتر عطار، دکتر فوق تخصص دیسک کمر میتوانید از در راستای درمان خود اقدام نمایید.
نکات ضروری برای پیشگیری از ایجاد خار پاشنه
کفش مناسب بپوشید. اگر پاها به زبان می‌آمدند احتمالا از فشاری که بابت تحمل کفش‌هایی که ما به تن‌شان می‌کنیم، شکایت می‌کردند. کفش مناسب با کفی طبی مناسب، کفش متناسب با هر فعالیتی، ورزش، راه رفتن، دویدن بسیار اهمیت دارد. تمرین‌های کششی، فعالیت‌های فیزیکی قبل از تمرین کردن و گرم و سرد کردن اصولی می‌تواند از بروز خار پاشنه جلوگیری کند. از کفش‌هایی که قسمت پاشنه و زیره آن‌ها ساییده شده خودداری کنید. اگر اضافه وزن دارید، قبل از بروز مشکلات دیگر بایستی بهتر است فکر کاهش وزن باشید.
چه عواملی سبب ایجاد خار در پاشنه می شود؟
زمانی که قسمت زیرین خار پاشنه، به وجود می‌آید که در استخوان زیر پا رسوب کلسیم اتفاق بیفتد. خار پاشنه همچنین به علت کشیدگی عضلات و رباط‌های پا، کشیدگی فاشیا پلانتار و پارگی مکرر غشایی که استخوان پاشه را می‌پوشاند به وجود می‌آید. علت خار پاشنه چیست؟ دویدن و پریدن زیاد می‌تواند باعث ایجاد خار پاشنه شود. از دیگر علت‌های بروز خار پاشنه می‌توان موارد زیر را نام برد:
- ناهنجاری در راه رفتن: در صورتی که راه رفتن شما نیاز به اصلاح دارد، حتما حرکات اصلاحی مربوط به آن را انجام دهید. راه رفتن نادرست، فشار زیادی روی استخوان پاشنه، رباط و اعصاب نزدیک پاشنه به وجود می‌آورد.
- فعالیت‌های ورزشی از جمله پریدن یا دویدن‌های متوالی
- فعالیت روی سطوح سخت
- اگر از ورزشکارانی هستید که روی تشک غیراستاندارد یا سطوح سخت می‌دوید یا فعالیت می‌کنید، دچار فرسودگی پاشنه پا خواهید شد.
- ضربه به پاشنه: آسیب و ضربه به پاشنه می‌تواند منجر به خار پاشنه شود.
- افزایش سن
- جنسیت
- خار پاشنه در زنان نسبت به مردان بیشتر دیده شده است.
- اضافه وزن
- کفش نامناسب: از کفشی استفاده کنید که قوس پا را به طور کامل بپوشاند و حالت کف پا را حفظ کند.
از بیماری‌های دیگری که موجب خار پاشنه میشود شامل :
- آرتریت واکنشی
- روماتیسم ستون فقرات
- هیپر استوز اسکلتی ایدیوپاتیک منتشر
- پلانتار فاشیاتیس
بیشتر بخوانید: جراح و فوق تخصص مچ پا در تهران
۵ روش درمان خار پاشنه
راه درمان خار پاشنه شامل ورزش، استفاده از کفی‌های استاندارد و طبی، داروهایی مثل تزریق کورتیزون و در مرحله آخر جراحی است. در صورتی که درمان درد پاشنه با استراحت ممکن نشود و حتی با راه رفتن در صبح پس از بیدار شدن نیز بدتر شود، فاشیای پیای پلانتار به طور ناگهانی کشیده میشود که باعث ایجاد فشار روی پاشنه پا نیز میشود. بهترین درمان خار پاشنه با توجه به وضعیت آن در پاهایتان توسط پزشک تعیین میشود. از جمله روش‌های درمان خار پاشنه می‌توان موارد زیر را نام برد:
- استفاده از چسب خار پاشنه یا بستن آن با نوارهای مخصوص برای استراحت دادن به عضلات و تاندون‌های درگیر
- استفاده از یخ
- انجام تمرینات کششی
- استفاده از کفی طبی مخصوص داخل کفش
- استفاده از دستگاه‌های ارتوتیک
- استفاده از اسپیلنت‌های مخصوص
- استفاده از کفش‌های ورزشی دارای بالشتک
- داروهای ضدالتهابی
شاید از خود بپرسید اگر خار پاشنه درمان نشود چه میشود؟ باید گفت عدم درمان خار پاشنه باعث احساس درد هنگام راه رفتن شما می شود؛ حتی ممکن است به غشای چربی هم آسیب وارد کند.
بیشتر بخوانید: درمان آرتروز مچ پا
۱- شاک ویو تراپی خار پاشنه
شاک ویو درمانی فناوری است که با تحریک تولید فیبروپلاست‌ها در بدن، به فرایند درمانی سرعت می‌دهد و با تحریک عصب‌های پا، درد خار پاشنه را کاهش می‌دهد. این روش، یک درمان غیرتهاجمی است که نیازی به عمل جراحی ندارد.
۲- درمان خار پاشنه با فیزیوتراپی
برای درمان خار پاشنه در صورتی که لازم باشد، تاندون کف پا، عضلات ساق پا و تاندون آشیل کشیده میشود. در این شرایط خون‌رسانی به بافت سریع‌تر شده که باعث بهبودی خار پاشنه میشود. به علاوه به بیمار تمرینات اصلاحی دیگری آموزش داده میشود که در طول درمان آن‌ها را در خانه انجام دهد.
۳- اوزون درمانی خار پاشنه
در اوزون درمانی، گاز اوزون به ناحیه دردناک تزریق میشود که در نتیجه درد و التهاب آن کمتر میشود و فرایندهای ترمیمی سریع‌تر انجام میشود. اغلب افرادی که از درمان خار پاشنه ناامید شدند با روش اوزون تراپی بهبودی قابل توجهی در عارضه آن‌ها به وجود آمده است.
۴- تزریق کورتیکواستروئیدها برای درمان خار پاشنه
در صورتی که در ناحیه درگیر کورتیزون تزریق شود، درد و التهاب این ناحیه کاهش پیدا می‌کند. البته نسخه قوی‌‌تری از داروهای ضدالتهابی است که با تشخیص پزشک تجویز میشود. در صورتی که درد پاشنه پا با درمان‌های بدون تجویز پزشک درمان نشود، تزریق کورتیکواستروئیدها تورم ایجاد شده در پا را درمان می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان صافی کف پا
۵- عمل جراحی خار پاشنه
خارپاشنه اغلب موارد، با درمان‌های غیر جراحی برطرف میشود. در صورتی که بعد از دوره ۹ تا ۱۲ ماهه، این علائم بهبود پیدا نکردند، بایستی برای برطرف کردن درد و درمان از جراحی استفاده کرد. دو تکنیک جراحی در این مورد استفاده میشود که شامل رها کردن فاشیای پلانتار و برداشتن خار پاشنه است. قبل از عمل جراحی از شما آزمایش گرفته میشود که آیا شرایط برای انجام عمل جراحی مناسب است یا خیر.
نحوه تشخیص خارپاشنه پا
در صورتی که فردی علائم خار پاشنه را داشته باشد، پزشک برای تشخیص نهایی از اشعه ایکس استفاده می‌کند. در صورتی که این زائده استخوانی در تصاویر اشعه ایکس مشخص نباشد، احتمالا درد، به فاشیای پلانتار یا عوامل دیگر برمی‌گردد. بیمار دارای خار پاشنه، در موارد زیر مورد معاینه قرار می‌گیرد تا به طور قطع تشخیص داده شود درد پاشنه او ناشی از خار پاشنه است:
- ارزیابی قدرت عضلات پا
- ارزیابی دامنه حرکتی پا
- ارزیابی وضعیت قرارگیری پا هنگام راه رفتن یا ایستادن
- ارزیابی تحمل بیمار حین انجام تست تحریک درد
در صورتی که التهاب خار پاشنه آرتروز باشد، یعنی مشکل اصلی آرتروز بوده که باید برای برطرف کردن آن اقدام کنید. در این مورد کلینیک دکتر بهامین عطار یکی از کلینیک‌های تخصصی ارتوپدی در این زمینه است که می‌تواند در این زمینه راهنمایی‌تان کند. همچنین دکتر عطار بهترین جراح ستون فقرات در تهران نیز هست.
روش‌های طب سنتی و تزریق آمپول خارپاشنه نیز برای درمان این عارضه وجود دارد. هزینه آمپول خارپاشنه، هزینه فیزیوتراپی، ارتوپدی، تزریقات، هزینه لیزر خار پاشنه و سایر روش‌های درمانی با توجه به نوع روش درمان متفاوت است.
