شکستگی لگن همواره بزرگ‌ترین دغدغه خصوصا در میان افراد سن بالا است. هر چه آگاهی افراد از این عارضه بیشتر شود، استرس افراد نیز در این رابطه کمتر خواهد شد. در این نوشتار ابتدا به بررسی انواع شکستگی لگن می‌پردازیم، سپس به عواملی که منجر به این نوع شکستگی می‌شوند پرداخته و در انتها راه حل‌هایی برای درمان این بیماری پیشنهاد خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: درمان آرتروز لگن
انواع شکستگی‌های لگن
اغلب اگر یک شکستگی در بخشی از لگن اتفاق بیفتد در نقطه مقابل آن نیز شکستگی رخ می‌دهد و این به دلیل ساختار حلقوی شکل لگن است. شکستگی لگن بنا به جهت و شدت جراحت به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
شکستگی‌های پایدار و ناپایدار
شکستگی‌های لگن را بر اساس آسیب حلقه لگن و ساختارهای مرتبط می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
- شکستگی پایدار لگن: شکستگی یک نقطه در حلقه لگن است و استخوان‌های شکسته در وضعیت خود ثابت باقی می‌مانند. در این نوع شکستگی خونریزی کمتری را در مقایسه با شکستگی‌های ناپایدار شاهد هستیم.
- شکستگی ناپایدار لگن: در دو یا چند نقطه شکستگی رخ می‌دهد و به دنبال آن خونریزی شدید اتفاق می‌افتد. شکستگی ناپایدار لگن ممکن است باعث شوک، خونریزی داخلی گسترده و آسیب به اندام‌های داخلی شود. این عارضه به مراقبت‌های پزشکی فوری و به دنبال آن درمان‌های بدنی طولانی مدت و توان بخشی نیاز دارد.
برای مراجعه به متخصص ارتوپد اطفال با ما تماس بگیرید.
شکستگی‌های باز و بسته
شکستگی‌های پایدار و ناپایدار لگن را نیز می‌توان از جهتی دیگر به «شکستگی‌های باز» که در آن قطعات استخوان از پوست بیرون می‌زند یا «شکستگی‌های بسته» که پوست شکافته نشده است تقسیم کرد. بنابراین در شکستگی باز استخوان لگن پوست را می‌شکافد و قابل رویت است اما در شکستگی بسته پوست شکافته نشده و استخوان قابل مشاهده نیست.
هم چنین امکان عفونت در شکستگی باز به مراتب بیشتر از شکستگی بسته است و برای جلوگیری از عفونت به درمان فوری نیاز است.
شکستگی لگن تا چه حد جدی است؟
هر چه تعداد و شدت استخوان‌های شکسته بیشتر باشد به همان اندازه شکستگی حاد‌تر است. باید دید آسیب تا چه حد می‌تواند روی اندام‌های داخلی دیگر تاثیرگذار باشد. با اینکه گاهی اوقات میزان آسیب وارده جزئی است و به راحتی درمان می‌شود، اما گاهی میزان آسیب به حدی است که می‌تواند برای جان بیمار تهدیدکننده باشد.
چه چیزی می‌تواند موجب شکستگی لگن شود؟
عوامل زیادی می‌تواند منجر به شکستگی لگن شود. تصادفات رانندگی، آسیب‌هایی که به له شدن منجر شود مانند لگد شدن توسط اسب و پرت شدن از مکان‌های با ارتفاع زیاد از شایع‌ترین عواملی هستند که می‌توانند منجر به شکستگی لگن شوند. همانطور که گفتیم شکستگی لگن در تصادف بیشتر اتفاق می‌افتد. شکستگی‌های لگن ناشی از آسیب‌های شدید یا سرعت زیاد جزء شکستگی ناپایدار لگن به حساب می‌آیند و باید به سرعت درمان شوند.
شکستگی‌های شدیدی که شامل شکستگی‌های جابجا نشده است، عمدتا پس از زمین خوردن یا مسافرت رخ می‌دهد، به ویژه اگر استخوان‌ها نازک باشند (فرد پوکی استخوان داشته باشد). این نوع شکستگی لگن در سن بالا شایع‌تر است چرا که افراد مسن بیشتر در معرض پوکی استخوان و زمین خوردن هستند.
چه عاملی موجب شکستگی‌های دررفتگی لگن می‌شود؟
شکستگی لگن زمانی اتفاق می‌افتد که تاندون عضله از استخوان فاصله گرفته و یک تراشه کوچک استخوان را با خود ببرد. این اتفاق معمولاً در قسمت پایین ایسکیم جایی که عضلات بزرگ همسترینگ متصل هستند، یا در قسمت جلوی استخوان ایلیوم که یکی از عضلات چهار سر ران بزرگ متصل می‌شود، رخ می‌دهد.
این نوع شکستگی‌ها معمولا حین ورزش رخ می‌دهد به خصوص ورزش‌هایی که شامل سرعت و توقف‌های ناگهانی است. جوانانی که هنوز رشدشان کامل نشده بیشتر در معرض این شکستگی قرار دارند. ورزش‌هایی مثل دوی سرعت، دوی با مانع، پرش از راه دور و فوتبال (مخصوصا زمانی که زمین خوردن اتفاق می‌افتد) از جمله این موارد هستند.
چه عواملی باعث شکستگی‌های استرس لگنی می‌شود؟
شکستگی استرس لگن ناشی از فشارهای مکرر به استخوان است که معمولاً حین ورزش و تمرینات فیزیکی رخ می‌دهد. این دسته از شکستگی‌ها مستقیما روی استخوان شرمگاهی تاثیر گذاشته و باعث درد لگن می‌شوند. دردی که دائما بر آن افزوده می‌شود. این شکستگی‌ها فرد را زمین گیر نمی‌کند بلکه فرد بیمار به ورزش ادامه می‌دهد. شکستگی‌های استرس لگنی بیشتر در کسانی اتفاق می‌افتد که فعالیت‌های خود را افزایش می‌دهند یا افراد کم تحرکی که به صورت ناگهانی ورزش را شروع می‌کنند. ورزش‌هایی که ضربات مکرر وارد می‌کنند مثل پرش یا دو بیشترین تاثیر را دارند.
شکستگی‌های استرس لگنی عمدتا شکستگی‌های شایعی محسوب نمی‌شوند. اما زنان و افرادی که مبتلا به پوکی استخوان هستند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
شکستگی لگن در چه کسانی به وجود می‌آید؟
عمدتا کسانی که ضربه‌هایی بزرگ را تجربه می‌کنند، بیشتر دچار شکستگی لگن می‌شوند. شکستگی لگن در سن بالا بیشتر اتفاق می‌افتد. شکستگی‌های پایدار معمولاً در افراد مسن، به ویژه در افرادی که استخوان‌های نازک‌تری دارند (پوکی استخوان) دیده می‌شود. شکستگی‌های به شکل دررفتگی در نوجوانان ورزشکار شایع است. شکستگی استرس به طور معمول در دونده‌ها دیده می‌شود، اگرچه همه این موارد بیشتر از لگن روی سایر نقاط تأثیر می‌گذارند.
علائم شکستگی لگن
علائم شکستگی لگن در هر فرد متفاوت از دیگری است. علائم شکستگی لگن در شکستگی پایدار و ناپایدار متفاوت است.
بیشتر بخوانید: روش‌های درمان کیست موکوسی انگشت
علائم شکستگی پایدار لگن
شکستگی پایدار همیشه توام با درد است و با حرکت دادن ران یا تلاش برای راه رفتن بیشتر می‌شود. گرچه راه رفتن در حالت شکستگی هنوز ممکن است. برخی از بیماران گمان می‌کنند اگر بخواهند زانو یا باسن را خم کنند دردشان کمتر می‌شود. علائم شکستگی لگن در افراد به صورت متفاوت پدیدار می‌شود اما شایع‌ترین علائم شکستگی لگن عبارت است از:
- درد در ناحیه ران و یا احساس درد در زانوها
- هر نوع درد در پایین کمر، کشاله ران، ران، کمر، باسن یا لگن
- عدم توانایی برای راه رفتن، بلند شدن، ایستادن یا دفع ادرار یا مدفوع
- کبودی و تورم
- ی‌حسی یا گزگز در ناحیه تناسلی یا قسمت فوقانی ران
- چرخش پا در یک زاویه غیر عادی که باعث کوتاه‌تر به نظر رسیدن پاها می‌شود.
همچنین در بعضی موارد ممکن است شاهد خونریزی نیز باشیم. در قسمت‌هایی که خونریزی به پوست می‌رسد علائم خونریزی قابل مشاهده است. قسمت‌هایی از بدن که خونریزی در آنها قابل مشاهده است عبارتند از:
- ظاهر شدن کبودی روی استخوان‌های لگن
- کبودی یا توده در کشاله ران یا بین آلت تناسلی و مقعد
- هر گونه کبودی در پشت
- خونریزی واژن در زنان و کبودی بیضه در مردان
- وجود هر نوع خون در ادرار یا مدفوع
برای اطلاعات بیشتر درباره عمل جراحی شانه روی این لینک کلیک کنید.
علائم شکستگی‌های غیر پایدار لگن کدامند؟
شکستگی‌های بزرگ و ناپایدار لگن در بیشتر اوقات باعث درد و شوک شدید می‌شود. درد ممکن است در لگن، کشاله ران، کمر، شکم یا پایین پاها شکل بگیرد. استخوان‌های لگن بسیار بزرگ هستند و رگ‌های خونی زیادی وظیفه خونرسانی به این اندام را دارند، بنابراین در صورت شکستگی، خونریزی شدیدی ایجاد می‌شود و خونریزی به راحتی متوقف نمی‌شود در حالی که خون ممکن است قابل مشاهده نباشد، زیرا خونریزی در داخل شکم اتفاق افتاده، این سطح از دست دادن خون باعث افت ناگهانی فشار خون می‌شود. افراد لگن شکسته، رنگ پریده، ناپایدار و به طور جدی ناخوشایند، حتی ممکن است بیهوش شود. در بعضی موارد ممکن است بیمار بلافاصله پس از شکستگی ناپایدار لگن علی‌الخصوص بعد از تصادفات جادهای بتواند حرکت کند. چراکه شوک ناشی از تصادف می‌تواند سبب شود که فرد در آن لحظه دردی احساس نکند.
دررفتگی لگن چه علائمی دارد؟
در رفتگی لگن عمدتا در جوانان و نوجوانانی مشاهده می‌شود که هنوز در حال رشد هستند یا رشد آنها تکمیل نشده است. علائم معمولاً درد ناگهانی حین یک حرکت قدرتمند است. درد اغلب در قسمت پایین کمر، در شکاف باسن یا در قسمت استخوانی جلوی ران احساس می‌شود.
سپس ورزشکار هنگام انجام حرکاتی که از تاندون و عضله آسیب دیده استفاده می‌کند، با درد و ضعف مواجهه خواهد شد. احتمال کبودی و تورم در در رفتگی نیز وجود دارد.
اگر احساس درد در بدن خود دارید می توانید به دکتر فوق تخصص درد در تهران مراجعه کنید. پس با ما تماس بگیرید.
علائم شکستگی استرسی لگن
شکستگی استرسی لگن به راحتی قابل تشخیص و ردیابی نیست، زیرا تعیین محل درد ممکن است بسیار سخت باشد. از مهم‌ترین علائم شکستگی استرسی لگن احساس دردی مبهم است که تعیین محل آن دشوار و پیچیده است. فرد بیمار در ابتدا با انجام حرکات ورزشی احساس بهبودی موقت پیدا می‌کند و با ادامه ورزش و تمرین احساس بدتری پیدا می‌کند.
روش تشخیص شکستگی لگن
در صدمات جدی مثل حوادث رانندگی باید سریعا برای ارزیابی وضعیت استخوان‌های لگن عکسبرداری با اشعه ایکس انجام شود. چرا که احتمال شکستگی لگن بسیار بالا است. در هرحال اگر فرد در راه رفتن مشکل داشته باشد یا احساس درد و بی‌حسی در قسمت تحتانی بدن خود داشته باشد همیشه احتمال شکستگی لگن وجود دارد.
- سی تی اسکن: برای مواقعی به کار می‌رود که پزشکان نیاز داشته باشند که تصاویر جزئی‌تر و باکیفیت‌تر از لگن بیمار در اختیار داشته باشند. یک اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) شامل چندین اشعه ایکس به صورت برش خورده از لگن به منظور ایجاد یک تصویر سه بعدی از آسیب‌ها است.
- اسکن اولتراساوند: حالتی است که تزریق رنگ رادیواکتیو برای ایجاد تصاویر به منظور امکان بررسی پزشکان از اندام‌ها و ساختارهای داخلی به بدن بیمار انجام می‌شود.
- اشعه ایکس: بیشتر آسیب‌های استخوان لگن را نشان می‌دهد اما جزئیات آسیب دیدگی اندام‌های داخل لگن را با دقت نمایش نمی‌دهد. با استفاده از تصاویر اشعه ایکس پزشکان می‌توانند مشخص کنند که آیا استخوان از جای خود خارج شده و اگر خارج شده چه مقدار حرکت داشته است.
- ام‌آرآی(MRI): این روش جایگزین خوبی برای سی تی اسکن محسوب می‌شود و بیشتر برای تشخیص شکستگی‌های استرسی استفاده می‌شود که با اشعه ایکس قابل تشخیص نیستند.
- اسکن استخوان: این روش برای شناسایی شکستگی‌های شدید مناسب است. اسکن استخوان به خصوص برای بیمارانی به کار می‌رود که به دلیل استفاده از دستگاه‌هایی در داخل اندام‌هایشان امکان استفاده از ام‌آرآی را ندارند (مثلا وجود باطری در قلب بیمار)
بیشتر بخوانید: عوارض عمل جراحی دیسک کمر و راه‌های پیشگیری از آن
سایر راه‌های تشخیص برای شکستگی لگن شامل آزمایش خون برای ارزیابی میزان از دست دادن خون و عملکرد کبد و کلیه‌ها و آزمایش ادرار برای بررسی آسیب به مثانه است.
درمان شکستگی لگن به چه صورت است؟
در شکستگی ناپایدار لگن، درمان به محل شکستگی و آسیب‌های دیگر که این شکستگی وارد کرده بستگی دارد. هدف اصلی از درمان شکستگی ناپایدار لگن ابتدا ایجاد ثبات در لگن و جلوگیری از خونریزی بیشتر و در آخر ثابت نگه داشتن استخوان‌ها برای بهبودی است.
کمک‌های اولیه در شکستگی لگن
تا زمانی که کمک فرابرسد شخصی که مشکوک به شکستگی لگن است باید با پتو یا یک ژاکت به خوبی پوشانده شود و به هیچ عنوان نباید توسط افراد غیر متخصص حرکت داده شود به خصوص اگر بیمار درد بسیار شدیدی احساس می‌کند.
اگر شاهد یک تصادف خیلی خطرناک بودید و دیدید که حادثه دیدگان مرتباً راه می‌روند در قدم اول باید آنها را ثابت نگه دارید. از شخص حادثه دیده پرسید که آیا در قفسه سینه شکم یا باسن خود احساس درد می‌کند یا نه. اگر شخص حادثه دیده هر جایی در نزدیک لگن خود احساس درد داشت باید فرض را بر این بگیرید که شکستگی لگن به بدترین شکل ممکن اتفاق افتاده و تا رسیدن کمک باید او را گرم و ثابت نگه دارید. همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم بعضی از افراد با شکستگی جدی لگن می‌توانند بلافاصله بعد از تصادفات جادهای شروع به راه رفتن کنند چرا که شوک ناشی از حادثه باعث می‌شود که درد زیادی را احساس نکنند.
آیا در زانوی خود احساس دارد دارید؟ همین حالا از فوق تخصص زانو در تهران نوبت بگیرید.
شکستگی‌های ناپایدار و شدید لگن چگونه درمان می‌شوند؟
شکستگی‌های ناپایدار و شدید لگن عمدتا نیازمند عمل جراحی برای ترمیم آسیب دیدگی هستند. در این نوع شکستگی بعد از عمل جراحی مشکل لگن رفع می‌شود اما مدت زمان زیادی باید طی شود تا بیمار کاملاً بهبود یابد.
عمل جراحی باید خیلی سریع بعد از تشخیص شکستگی لگن بر روی بیمار و در طی ۲۴ ساعت اول پس از آسیب دیدگی انجام شود. هرچه عمل جراحی زودتر انجام شود عوارض جانبی درمان برای بیمار کمتر خواهد بود و او سریع‌تر می‌تواند به زندگی عادی برگردد. در اغلب موارد اورتوپد‌ها عمل جراحی را برای یک تا دو روز به تعویق می‌اندازند تا بتوانند سایر مشکلات بیمار را حل کنند. این تاخیر می‌تواند خطرات ناشی از عمل جراحی را کاهش دهد. محل ایجاد شکستگی لگن و وضعیت بیمار، نوع عمل جراحی لازم برای شکستگی لگن را تعیین می‌کند. بعد از انجام عمل جراحی بیمار باید فورا فعالیت‌های حرکت خود را از سر بگیرد تا دچار مشکلاتی مثل ذات‌الریه، آمبولی خون و زخم بستر نشود. همچنین باید فیزیوتراپی و کاردرمانی را شروع کند تا بتواند سریع‌تر راه برود.
شکستگی پایدار لگن چگونه درمان می‌شود؟
در شکستگی ثابت لگن رایج‌ترین درمان، استراحت در رختخواب و تجویز مسکن است. درمان‌های مبتنی بر جراحی معمولا برای شکستگی‌های پایدار استفاده نمی‌شود. عصا و وسایل کمکی برای پیاده روی به عنوان بخشی از بهبودی بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرند و فیزیوتراپی نقش اساسی در درمان خواهد داشت.
برای دریافت نوبت از دکتر فوق تخصص ستون فقرات و دیسک کمر با ما تماس بگیرید.
دررفتگی لگن چگونه درمان می‌شود؟
بهترین درمان در دررفتگی لگن استراحت است. این شکستگی‌ها معمولا بین چهار تا شش هفته خود به خود ترمیم می‌شوند. همچنین استفاده از کمپرس یخ توصیه می‌شود. گاهی اوقات، برای اتصال مجدد استخوان و تاندون به لگن، به جراحی نیاز است. با این حال، عمل عمدتا برای شکستگی‌های غیر معمول و بزرگ استفاده می‌شود. پس از سپری شدن دوره استراحت، یک برنامه توانبخشی تدریجی می‌تواند به بازیابی قدرت و حرکت در مفصل ران کمک کند.
شکستگی استرسی لگن چگونه درمان می‌شود؟
شکستگی‌های استرسی لگن می‌تواند دردهای طولانی مدت و همچنین شکستگی‌های بزرگ‌تر به همراه داشته باشد. بنابراین دست کشیدن از هر نوع فعالیت که سبب ایجاد این شکستگی شده بسیار مهم است. زمانی که احساس درد از بین رفت ورزشکار می‌تواند پس از چند هفته به صورت تدریجی مجددا به ورزش برگردد. بسیاری از متخصصان داروی پامیدرونات برای درمان شکستگی استرسی لگن تجویز می‌کنند، دارویی که در درمان پوکی استخوان موثر است. تحقیقات نشان داده استفاده از این دارو در درمان شکستگی استرسی بسیار موثر است حتی اگر فرد مبتلا به پوکی استخوان نباشد.
آیا عمل جراحی لگن عوارضی دارد؟
همیشه هر عمل جراحی توام با خطراتی است. قبل از انجام هر عمل، پزشک متخصص جراحی لگن درباره هر یک از این خطرات با بیمار صحبت خواهد کرد و اقدامات خاصی را برای جلوگیری از عوارض احتمالی آن انجام خواهد داد. هر چه تبحر جراح در انجام جراحی بیشتر باشد احتمال بروز عوارض هم کمتر می‌شود. وجود عوارض دلیل نمی‌شود که بیمار از انجام عمل جراحی خودداری کند. هرجا نیاز به انجام جراحی باشد بیمار باید جراحی شود. عوارض احتمالی جراحی لگن عبارتند از:
- عفونت محل جراحی که در بسیاری از اوقات نیاز به انجام عمل جراحی مجدد جهت درمان آن دارد.
- آسیب به عصب‌ها یا رگ‌های خونی
- ساییده شدن مفصل مصنوعی
- لخته شدن خون و تشکیل آمبولی در هر یک از اندام‌های بدن به خصوص ریه‌ها
- درد مفصل مصنوعی که می‌تواند به علت عفونت، لق شدن مفصل مصنوعی و یا انتشار درد از ستون فقرات ایجاد شود.
آیا پس از شکستگی لگن دوباره می‌توان راه رفت؟
بسیاری از افراد که شکستگی لگن را تجربه می‌کنند بعد از چند ماه می‌توانند دوباره راه بروند. هرچه شکستگی کمتر و سن بیمار کمتر باشد و بیمار وزن کمتری داشته باشد، بهبودی زودتر حاصل می‌شود. بعضی اوقات شکستگی‌های بزرگ لگن می‌تواند در طولانی مدت بر حرکت افراد تاثیر بگذارد.
پس از جراحی شکستگی لگن چه اقداماتی باید انجام داد؟
بعد از عمل جراحی بیمار مقداری درد احساس خواهد کرد. این احساس درد یک قسمت طبیعی از روند بهبود است. پزشک و پرستاران همه تلاش خود را برای کاهش درد بیمار انجام خواهند داد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره عمل لیزر دیسک کمر در تهران و دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید.
- دارو اغلب برای تسکین درد کوتاه مدت پس از جراحی تجویز می‌شوند. انواع مختلفی از داروها برای کمک به کنترل درد در دسترس هستند، از جمله، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و بی‌حس کننده‌های موضعی.
- در بیشتر موارد، پزشک‌ها حرکت زودهنگام را تشویق می‌کنند. اکثر بیماران بعد از جراحی در اسرع وقت راه رفتن و انجام تمرینات پا را شروع می‌کنند. تمرینات خاص به شما کمک می‌کند تا انعطاف پذیری خود را بازیابید و دامنه حرکات ران را بازگردانید. انجام تمرینات دیگر به شما کمک می‌کند تا قدرت و استقامت خود را بسازید و بتوانید فعالیت‌های روزمره خود را بهتر انجام دهید.
اگرچه حرکت زودهنگام بعد از عمل جراحی توسط بسیاری از پزشکان تجویز می‌شود، اما تحرک بیمار بعد از جراحی هنوز تا حدودی محدود خواهد بود. به همین دلیل، ممکن است پزشک برای جلوگیری از تشکیل لخته خون در رگ‌های عمیق لگن و پاها، داروی ضد انعقادی یا رقیق کننده خون برای بیمار تجویز کند.
- پزشک ممکن است استفاده از عصا یا واکر را برای بیمار تجویز کند. تحمل وزن کامل معمولاً تا ۳ ماه بعد از عمل ممنوع است و تا بهبودی کامل استخوان‌ها نمی‌توان وزن بدن را به دوش آنها انداخت. ممکن است نیاز به استفاده از عصا یا کمک برای راه رفتن برای مدت زمان طولانی‌تری نیز احساس شود.
- شکستگی‌های پایدار لگن به خوبی بهبود می‌یابند. شکستگی‌های ناپایدار لگن که در حوادث مرگبار مانند تصادفات رانندگی ایجاد شده است، ممکن است عوارض قابل توجهی از جمله خونریزی شدید، آسیب اندام‌های داخلی و عفونت ایجاد کند. در صورت رفع موفقیت آمیز این آسیب‌ها، شکستگی معمولاً به خوبی بهبود می‌یابد.
جمع بندی
لگن رکن اصلی و مهمی در انجام فعالیت‌های ساده روزمره زندگی به حساب می‌آید. در انجام انواع فعالیت‌ها نیازمند لگنی سالم و قوی هستیم. نشستن، راه رفتن، برخواستن، انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین و حتی حفظ تعادل همه و همه مدیون استخوان بزرگ لگن است. با پیشرفت پزشکی جای نگرانی برای درمان هر نوع شکستگی لگن وجود ندارد و تقریبا همه بیماران حتی با وخامت فراوان به زندگی روزمره خود برمی‌گردند. انواع شکستگی‌ها همواره نیاز به مراقبت و رعایت دارند تا تبدیل به معضلی بزرگ نشوند. همچنین برای درمان شانه بی حرکت هم باید هر چه زودتر اقدام کرد. در این میان کافی است تا یک ارتوپد ماهر را بیابید و همه چیز را به او بسپارید.
