براساس تحقیقات و پژوهش‌ها، حدود ۹۰٪ از بیمارانی که به جراحی فتق دیسک کمر (Lumbar disc herniation) نیاز دارند، تحت جراحی میکروسکوپی دیسک کمر قرار می‌گیرند. این آمار نشان می‌دهد که این روش جراحی به عنوان گزینه اول و ارجح برای بسیاری از بیماران با فتق دیسک کمر در نظر گرفته می‌شود. پس اگر شما هم از مشکلات مشابهی در ناحیه کمرتان رنج می‌برید، این روش جراحی می‌تواند گزینه مناسبی برای بهبودی شما باشد و ما در این مقاله از سایت دکتر عطار، در مورد این عمل جراحی صحبت می‌کنیم.
عمل میکروسکوپی دیسک کمر (Microscopic lumbar disc surgery)، یک روش جراحی کم تهاجمی (Minimally Invasive) است که با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته و دستگاه‌های میکروسکوپی، موجب بهبود عملکرد و تسکین درد بیماران مبتلا به مشکلات دیسک کمر می‌شود. این روش دقیق و حساس با استفاده از برش کوچک، دسترسی به منطقه مورد نیاز را ممکن می‌سازد و خونریزی را کاهش می‌دهد. تحقیقات نشان داده است که این روش علاوه بر کاهش درد، مدت بستری و نیاز به درمان‌های بعد از عمل را کاهش می‌دهد. در ادامه به بررسی اصول عملکرد، فواید و معایب و سایر نکات مهم درباره این جراحی می‌پردازیم و اطلاعات لازم برای استفاده از این نوع جراحی پیشرفته را ارائه می‌دهیم.
جراحی دیسک کمر به روش میکروسکوپی
جراحی میکروسکوپی دیسک یا میکرودیسککتومی (Microdiscectomy)، یکی از روش‌های جراحی کم تهاجمی است که برای برداشتن تمام یا بخشی از دیسک برجسته (bulging disc) یا آسیب‌دیده در قسمت تحتانی ستون فقرات استفاده می‌شود. این روش معمولا توسط جراحان ستون فقرات به عنوان استاندارد طلایی برای درمان اکثر فتق‌های دیسک کمر در نظر گرفته می‌شود.
در این جراحی، پزشک جراح با ایجاد یک برش کوچک در پشت بیمار، به سطح دیسک آسیب دیده دسترسی پیدا می‌کند. سپس با استفاده از میکروسکوپ یا عینک جراحی مخصوص به نام لوپ (Loupe)، محل آسیب را بزرگ‌نمایی می‌کند تا بهتر بتواند در آن ناحیه کار کند. از ابزارها و وسایل کوچک دیگری نیز برای انجام عمل در این ناحیه استفاده می‌شود.
مزیت اصلی میکرودیسککتومی این است که نیاز به برش بزرگ ندارد. هدف اصلی این جراحی برداشتن قطعات کوچک دیسک، استخوان و رباط است تا فشار بر روی نخاع کاهش یابد و عصب آزاد شود. عمل جراحی میکروسکوپی دیسک کمر به عنوان یک روش معمول و پرکاربرد در جراحی ستون فقرات شناخته می‌شود و معمولا توسط جراحان ماهر در این حوزه انجام می‌شود. برای آماده شدن جهت جراحی میکروسکوپی دیسک کمر، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مشاوره با پزشک: اولین قدم مهم در آماده شدن برای جراحی میکروسکوپی دیسک کمر، مشاوره با پزشک متخصص ستون فقرات است. با پزشک خود در مورد جزئیات عمل، انتظارات او از جراحی و مراحل پس از جراحی صحبت کنید. همچنین، هرگونه سوال یا تردید درباره روند جراحی را با پزشک خود مطرح کنید.
- آزمایش‌های پیش از جراحی: پزشک شما ممکن است قبل از جراحی، آزمایش‌ها و تست‌هایی را تجویز کند تا وضعیت سلامتی شما را بررسی کند. این آزمایش‌ها شامل آزمایش خون، آزمایش‌های قلبی، الکتروکاردیوگرام (EKG) و آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI است.
- دارو و تغذیه: پزشک شما ممکن است قبل از جراحی، توصیه‌های خاصی در مورد داروها و تغذیه شما داشته باشد. ممکن است لازم باشد مصرف برخی از داروها را قبل از عمل قطع کنید. در مورد مکمل‌های غذایی و ویتامین‌هایی که قبل از جراحی مصرف می‌کنید، با پزشک خود مشورت کنید.
- دستورالعمل‌های قبل از جراحی: توقف مصرف غذا و نوشیدنی قبل از ساعات معین، استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها قبل از عمل و رعایت دستورات خاص درباره شستشوی بدن و…، از جمله دستورالعمل‌هایی‌ست که ممکن است پزشک متخصص پیش از جراحی تجویز کند.
- حضور یک همراه: بهتر است یک فرد معتمد در کنار شما باشد تا به شما برای انجام اقدامات پیش از عمل و به‌ویژه مراقبت‌های بعد از عمل کمک کند.
با توجه به موارد بیان شده، همکاری با پزشک معالج و دنبال کردن همه دستورات و راهنمایی‌های او، شما را برای انجام عمل آماده‌تر می‌کند و شانس موفقیت جراحی را افزایش می‌دهد.
بیشتر بدانید: فتق دیسک کمر چیست؟
چه مراقبت هایی باید پس از جراحی میکروسکوپی دیسک کمر انجام دهیم؟
مراقبت‌های پس از جراحی میکروسکوپی دیسک کمر عبارت‌اند از:
- مراقبت از ناحیه جراحی‌شده و تشخیص علائم عفونت
- مدیریت درد با استفاده از داروهای تجویزشده
- انجام تمرینات فیزیکی کم‌فشار و تدریجی بر اساس راهنمایی پزشک
- مراقبت و تمیز نگه داشتن ناحیه برش جراحی با تغییر پانسمان به دستور پزشک
- رژیم غذایی مناسب و تغذیه صحیح با مصرف مواد غذایی سالم و مغذی
- تعامل کامل و لحظه به لحظه با پزشک
توصیه می‌کنیم با پزشک خود درباره مراقبت‌های پس از عمل جراحی میکروسکوپی دیسک کمر و دستورات خاصی که برای شما لازم است، صحبت کنید. این تدابیر کمک می‌کند تا بهبودی سریع‌تری داشته باشید و این جراحی حساس و مهم را با موفقیت پشت سر بگذارید.
مزایا عمل میکروسکوپی دیسک کمر
عمل میکروسکوپی دیسک کمر (میکرودیسککتومی) دارای مزایای زیادی است که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
- کاهش درد: با برداشتن بخش آسیب دیده یا برآمده دیسک، فشار روی اعصاب نخاعی کاهش می‌یابد و این باعث کاهش درد و علائم مرتبط می‌شود.
- روش کم تهاجمی: میکرودیسککتومی یک روش کم تهاجمی است، به این معنی که نیاز به برش بزرگ و باز کردن بخش‌های زیادی از بافت‌های نرم و عضلات نیست. با استفاده از یک برش کوچک، به سطح دیسک دسترسی می‌یابند و جراحی انجام می‌شود. این مسئله، خطرات و عوارض مربوط به عمل‌های سنگین را کاهش می‌دهد.
- زمان ریکاوری سریع: به دلیل روش کم تهاجمی بودن، زمان ریکاوری پس از میکرودیسککتومی معمولا کوتاه‌تر است. بیماران معمولا بلافاصله پس از عمل قادر به حرکت و فعالیت می‌شوند و زمان بستری در بیمارستان کاهش می‌یابد.
- افزایش دقت جراحی: با استفاده از میکروسکوپ یا عینک جراحی لوپ، جراح به خوبی محل آسیب را مشاهده و بزرگ‌نمایی می‌کند. عمل جراحی ستون فقرات با دقت بیشتری صورت می‌گیرد و خطرات مرتبط با لمس عصب‌ها و بافت‌های اطراف کاهش پیدا می‌کند.
- حفظ استقامت ستون فقرات: با برداشتن بخش آسیب دیده یا برآمده دیسک، استقامت ستون فقرات حفظ می‌شود. در روش‌های جراحی سنتی باز، ممکن است نیاز باشد قسمتی از استخوان‌های اطراف دیسک را بردارند، که ممکن است به طور غیرقابل برگشتی استقامت ستون فقرات را تحت تاثیر قرار دهد.
- کاهش خطر عفونت: با برش کوچک و استفاده از تکنیک‌های ضدعفونی، خطر عفونت در این نوع جراحی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
مطالعه بیشتر: چه موقع دیسک کمر احتیاج به عمل دارد؟
معایب جراحی دیسک کمر به روش میکروسکوپیک
باید تکید کنیم که هر عمل جراحی ممکن است دارای مزایا و معایب خاص خود باشد. در مورد جراحی میکروسکوپی دیسک کمر، برخی از معایب و عوارض احتمالی به شرح زیر هستند:
- ریسک‌های عمومی جراحی: هر عمل جراحی خطرات و ریسک‌های خود را دارد، مانند خونریزی داخلی، عفونت، یبوست، تحریک و آسیب زدن به عصب‌ها و بافت‌های اطراف و…؛ این خطرات در مورد عمل جراحی میکروسکوپی نیز وجود دارد، اگرچه به طور کلی خطر عفونت و عوارض عمومی در این روش کمتر است.
- پارگی دورال: گرچه احتمال نشت مایع مغزی نخاعی (CSF) بسیار کم است؛ اما در برخی موارد اتفاق می‌افتد.
- نیاز به تجهیزات و آموزش خاص: جراحانی که میخواهند میکرودیسککتومی را انجام دهند، نیاز به تجهیزات و آموزش خاصی دارند. استفاده از میکروسکوپ و ابزارهای کوچک نیازمند تخصص و تجربه است. بنابراین، هزینه این جراحی بیشتر است و متخصصین کمتری قادر به انجام آن هستند.
- محدودیت‌های فنی: در جراحی میکروسکوپی، بافت‌ها و ساختارهای کوچک‌تر برای دسترسی به منطقه آسیب‌دیده قطع می‌شوند. این مسئله می‌تواند محدودیت‌هایی در دسترسی و دید جراح ایجاد و تکنیک جراحی را محدود کند.
- نتایج نامطلوب در برخی موارد: در برخی موارد، مانند فتق‌های دیسک بزرگ و پیچیده، جراحی میکروسکوپی کمر ممکن است نتیجه نامطلوبی داشته باشد و نتواند به طور کامل مشکل را حل کند. در این موارد، جراحی‌های باز و سنتی ضروری است.
سخن پایانی
در نهایت باید بدانید که جراحی میکروسکوپی دیسک کمر معمولا در صورت وجود فتق دیسک و عدم تسکین درمانی با روش‌های غیرجراحی نظیر تزریق داروهای ضد درد و ضد التهاب و همچنین فیزیوتراپی انجام می‌شود. توجه داشته باشید که هر بیماری نمی‌تواند از این عمل جراحی استفاده کند؛ عدم وجود مشکلات جدی در ستون فقرات و سلامت عمومی بیمار، از شرایط اولیه این روش جراحی است.
این عمل که با استفاده از میکروسکوپ و لوپ صورت می‌گیرد، به کاهش خونریزی و درد بعد از عمل، بهبود سریع‌تر و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند. با این حال، همچنان باید به عوارض احتمالی مانند خطر عفونت یا خونریزی داخلی توجه کرد. قبل از تصمیم‌گیری برای جراحی، بهتر است با یک پزشک متخصص ارتوپدی درباره شرایط خاص خود مشورت کنید. همچنین اگر شما نیاز به یک متخصص دیسک کمر داشتید می توانید از طریق سایت با دکتر بهامین عطار در ارتباط باشید.
