بیماری لوپوس یک بیماری خود ایمنی پیچیده و مزمن است که میتواند به هر قسمتی از بدن افراد آسیب برساند. بافت‌های سالم بدن به جای مبارزه با عفونت‌ها، هدف حملات سیستم ایمنی قرار می‌گیرند و این باعث التهاب و درد، در اعضای مختلف بدن شود. در این مقاله از دکتر بهامین عطار، به بررسی علائم، علل، و شیوههای درمان بیماری لوپوس پرداخته خواهد شد.
بیماری لوپوس چیست؟
لوپوس یا SLE یک بیماری خود ایمنی مزمن است که ممکن است به هر قسمتی از بدن شما از جمله پوست، مفاصل و اعضای داخلی مانند کلیه‌ها و قلب صدمه بزند. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن شما به جای مبارزه با عفونت‌ها، به بافت‌های سالم حمله می‌کند و باعث التهاب و درد می‌شود. تشخیص این بیماری، ممکن است به دلیل شباهت علائم آن با بیماری‌های دیگر، ساده نباشد. شما می توانید برای بررسی انواع بیماری های دیگر در زمینه کمر و ستون فقرات نیز به متخصص دیسک کمر و متخصص ستون فقرات مراجعه کنید.
در بسیاری از موارد، زگیل صورتی دیده می‌شود که شبیه به بال پروانه است، اما همیشه به این شکل نیست. برخی از افراد دارای پتانسیل بیشتری به ابتلا به لوپوس هستند که ممکن است به واسطه عفونت‌ها، داروهای خاص و حتی نور خورشید فعال شود. درمان قطعی برای این بیماری موجود نیست، اما با روشهای درمانی مناسب، میتوان به کنترل علائم کمک کرد. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه علائمی مشابه با این ، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا درمان مناسب انجام شود.
آیا بیماری لوپوس خطرناک است؟
برای برخی از افراد این پرسش مطرح است که آیا لوپوس همان سرطان خون است؟ پاسخ این است که خیر؛ اما این بیماری و سایر بیماری‌های خود ایمنی ممکن است با افزایش خطر بروز چند نوع سرطان (خونی، گوارشی و ریه) مرتبط باشند.
در پاسخ به این سوال که درمان قطعی لوپوس چیست؟ باید گفت این یک بیماری مزمن است که هنوز درمان قطعی برای آن پیدا نشده است. با این حال، شیوههای درمان و کنترل آن می‌توانند به بهبود علائم بیماری، جلوگیری از شروع دوباره آن و کاهش مشکلات سلامت دیگر که احتمالا به دلیل بروز این بیماری خود ایمن ایجاد میشوند، کمک کنند.
اگرچه لوپوس خطرناک به نظر می‌رسد، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، اغلب میتوان بهبودی قابل توجهی را در بیماران مشاهده کرد. بر اساس آمارها، در ۸۰% تا ۹۰% موارد، اغلب با رعایت توصیههای پزشکی و مصرف داروهای مناسب قابل کنترل بوده و عاقبت بیماری لوپوس با خطر مرگ همراه نخواهد بود.
علائم بیماری لوپوس
بیماری خود ایمنی لوپوس، یک بیماری التهابی است که ریسک ابتلای آن در زنان بیشتر است. علائم آن متنوع است و به عواملی بستگی دارد که بر سیستم بدنی تاثیر می‌گذارد.
هیچ نشانه یا علامت اولیه قطعیای برای آن وجود ندارد، اما معمولا با خستگی شدید، تب، درد، سفتی و ورم مفاصل، کهیر به شکل پروانه روی صورت، لکههای پوستی که با تابش خورشید ظاهر میشوند یا شدت مییابند، سفید یا آبی شدن انگشتان دست و پاها هنگام تماس با سرما یا در زمان استرس شدید، تنگی نفس، درد سینه، خشکی چشم، سردرد، گیجی و فراموشی همراه است. با این حال، علائم ابتدایی در افراد مختلف، متفاوت است و به طور کلی در زنان ۱۵ تا ۴۴ ساله شایع‌تر است. علائم بیماری لوپوس در زنان میتواند شامل ریزش مو و سقط جنین باشد.
بیشتر بخوانید: عود دیسک کمر
دلایل ابتلا به بیماری لوپوس
اگر چه دلایل دقیق بروز بیماری مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد ژنتیک و عوامل محیطی نقش مهمی در بروز لوپوس دارند. عوامل محیطی مانند نور آفتاب، عفونت‌ها و داروها ممکن است باعث فعال شدن این بیماری شوند. در افراد حساس‌تر، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب میتواند زخم‌های پوستی را فعال کند. همچنین، عفونت‌ها و مصرف برخی داروها می‌توانند باعث شروع یا بازگشت آن شوند.
با این حال، بیشتر علل ابتلا به لوپوس هنوز ناشناخته هستند. در صورتی که به دلیل وراثت احتمال ابتلا به این بیماری در شما زیاد باشد، ممکن است در صورت تماس با عوامل محیطی فعال‌کننده، به این بیماری مبتلا شوید. بنابراین، از جمله روشهای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، محافظت از خود در برابر عوامل محیطی فعال‌کننده است.
علائم خاموش لوپوس
لوپوس یک بیماری خود ایمنی است که ممکن است علائم خاموشی داشته باشد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم حمله می‌کند. علائم خاموش بیماری ممکن است مانند سرماخوردگی باشد، اما سرماخوردگی شما بهبود پیدا نمیکند و کاهش وزن قابل توجهی بدون رعایت رژیم غذایی خاصی خواهید داشت. همچنین ممکن است برآمدگی دردناکی روی گردن، زخم‌هایی در نقاط نامتعارف بدن، دستانی که حتی در تابستان هم یخ می‌زند، درد و التهاب مفاصل در سن پایین، قرارگیری در آستانه فروپاشی روانی و ورم پاها را تجربه کنید.
درمان لوپوس بستگی به نوع و شدت آن دارد. برای رفع علائم، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و در صورت نیاز از داروهای ضد التهاب و دیگر درمان‌ها استفاده کنید. همچنین، باتوجه به اینکه این یک بیماری خود ایمنی است، ممکن است بهترین درمان، تغییر سبک زندگی و رعایت یک رژیم غذایی سالم باشد. به طور کلی، هر گونه علائم توضیح ناپذیری را احساس می‌کنید که رفع نمی‌شود، به پزشک خود مراجعه کنید و این علائم را از او بیان کنید تا به شما راهنمایی کند.
عوارض بیماری لوپوس بر ارگانهای بدن
عوارض بیماری لوپوس بر ارگانهای بدن میتواند شامل آسیب جدی به کلیه، مغز و سیستم عصبی، خون و عروق خونی، قلب و ریه باشد.
در بیماران مبتلا، مشکلات جدی کلیوی یکی از علل عمده مرگ است. از عوارض دیگر آن بر ارگانهای بدن میتوان به مشکلات جدی بر سیستم عصبی اشاره کرد. سردرد، سرگیجه و مشکلات بینایی به تشنج و سکته مغزی از جمله این عوارض هستند. همچنین، بیماران ممکن است مشکلات حافظه و بیان افکار را تجربه کنند.
لوپوس ممکن است باعث کاهش تعداد سلول‌های قرمز سالم و افزایش خطر خونریزی یا لخته شدن خون شود. این بیماری باعث التهاب عضله قلب، شریان‌های قلبی و افزایش خطر بیماری قلبی و سکته قلبی نیز می‌شود.
در بیماران مبتلا به این بیماری خود ایمنی، احتمال بروز التهاب در پوسته بالایی ریه افزایش می‌یابد که میتواند تنفس را دردناک کند. همچنین، بیماری ممکن است باعث تحلیل بافت استخوان شود که این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که میزان رسیدن خون به استخوان، کاهش یابد.
زنان باردار مبتلا، در معرض خطر سقط قرار دارند و باعث افزایش خطر فشار خون بالا در دوران بارداری و زایمان زودرس می‌شود. برای کاهش این عوارض، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند تا حداقل شش ماه بعد از کنترل بیماری، بارداری را به تاخیر بیندازید.
برای جلوگیری از عوارض این بیماری خود ایمنی، باید برنامه درمانی مناسب را با پزشک خود تعیین کنید و از داروهای تجویز شده به طور منظم استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: ورزش بعد از عمل دیسک کمر با پلاتین
نحوه تشخیص بیماری لوپوس
به دلیل تفاوت نشانه‌ها و علائم بین افراد، ممکن است تشخیص بیماری دشوار باشد. علائم و نشانه‌ها میتواند در طول زمان تغییر کند و با علائم بسیاری از اختلالات دیگر، همپوشانی داشته باشد. هرچند هیچ آزمایشی نمی‌تواند به تنهایی این بیماری را تشخیص دهد، اما برای تشخیص آن، میتوان از ترکیبی از آزمایش‌های خون و ادرار، علائم و نشانه‌ها و آزمایش‌های فیزیکی استفاده کرد.
آزمایش‌های خون و ادرار میتواند شامل شمارش کامل گلبول‌های خونی، نرخ رسوب گلبول قرمز خون، بررسی کلیه و کبد، آزمایش ادرار و آزمایش خون آنتی‌بادی ضدهسته‌ای باشد. در صورتی که پزشک شما مشکوک به تاثیر لوپوس بر روی ریه یا قلب شما باشد، ممکن است پیشنهاد دهد عکس قفسه سینه و اکوی قلب انجام شود. همچنین، برای تایید تشخیص بیماری، بافت‌برداری از پوست نیز انجام می‌شود.
شیوه های درمان و کنترل لوپوس
درمان برای لوپوس بسته به علائم بیمار متفاوت است. استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، داروهای ضد مالاریا، داروهای کورتیکواستروئیدی، داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و داروهای بیولوژیک، از جمله شیوههای درمان و کنترل آن است. برای درمان، ضروری است که صحبت کامل و دقیقی با پزشک انجام شود تا داروی مناسب بیمار انتخاب شود. از این رو، بیماران باید به صورت منظم، پیشرفت بیماری خود را با پزشک خود بررسی کنند و در صورت نیاز، تغییراتی در داروهای خود اعمال کنند. برخی داروهای دیگر نیز در حال بررسی برای درمان هستند که شامل آباتاسپت و آنیفرولوماب میشوند.
بیماری لوپوس برای چه افرادی خطرناک است؟
بیماری خود ایمنی لوپوس میتواند بر تمامی افراد تاثیر بگذارد، اما برخی از افراد بیشتر در معرض خطر قرار دارند. برخی از عوامل خطر شامل جنسیت، سن، گروه نژادی و قومی و سابقه خانوادگی با نوع دیگری از بیماری خود ایمنی است.
احتمال ابتلا به لوپوس در زنان بیشتر است و بیشترین مبتلایان به این بیماری در سنین ۱۵ تا ۴۵ سال هستند. همچنین، برخی گروه‌های نژادی یا قومی در خطر بیشتری برای ابتلا هستند، از جمله آفریقایی آمریکایی، آسیایی آمریکایی، سرخپوست یا جزایر اقیانوس آرام. همچنین، اگر یکی از اعضای خانواده به لوپوس مبتلا است، احتمال ابتلای فرد بیشتر است.
در نتیجه، اگر احساس می‌کنید در خطر ابتلا به این بیماری هستید، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید و در مورد علائم و نشانه‌هایی که ممکن است به لوپوس مرتبط باشند با او مشورت کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بیماری لوپوس که یک بیماری خود ایمنی است، پرداخته شد. این بیماری باعث تخریب بافت‌های بدن می‌شود و در هر هر سنی افراد را مبتلا می‌کند. البته زنان در سنین باروری بیشتر از مردان درگیر آن میشوند. علائم بیماری شامل خستگی، تب، درد مفاصل، افسردگی، کاهش وزن و … است. اگرچه لوپوس خطرناک است، اما با شناسایی زودهنگام و درمان مناسب، میتوان کنترل آن را در دست گرفت.
درمان نیز با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، داروهای ضد مالاریا، داروهای کورتیکواستروئیدی، داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و داروهای بیولوژیک انجام می‌شود. بیمارانی که سابقه این بیماری در خانواده یا در سابقه پزشکی‌شان است، یا بیمارانی که از نژاد آفریقایی یا آسیایی هستند، بیشترین خطر ابتلا را دارند. در صورت مشاهده هرگونه علائم مرتبط به این بیماری، بهتر است فورا با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
همچنین برای اطلاع از شرایط انواع عمل و جراحی مانند جراحی ستون فقرات به سایت دکتر بهامین عطار مراجعه کنید.
