ستون مهره‌ها یا ستون فقرات، از ۳۳ مهره تشکیل شده است که توسط دیسک‌های اسفنجی از هم جدا شده‌اند. ستون فقرات به ۴ ناحیه تقسیم می‌شود که عبارتند از ناحیه گردنی، سینه‌ای، کمری و خاجی. ستون فقرات ناحیه کمری از ۵ مهره تشکیل شده است و شایع‌ترین محلی است که بیماری‌های دیسک بین مهره‌ای در آن اتفاق می‌افتد.
با افزایش سن، دیسک بین مهره‌ای، ممکن است، مایع خود را از دست داده و خشک شود. در اثر این اتفاق، ممکن است هسته دیسک، به سمت بیرون حرکت کرده و باعث بیرون‌زدگی یا هرنی دیسک شود. در مواردی ممکن است دیسک به طور کامل پاره شده و مواد داخل هسته دیسک به بیرون راه پیدا کند. هر دو این حالت‌ها باعث فشار بر اعصاب نخاعی و ایجاد علائمی مانند کمردرد، پادرد یا بی‌حسی و مورمور پاها می‌شوند.
روشهای درمان دیسک کمر، به روشهای جراحی و روشهای غیر جراحی مانند لیزر دیسک کمر در تهران، تقسیم می‌شوند. اغلب روشهای جراحی هنگامی که روشهای غیر جراحی در درمان بیمار مؤثر نباشند، پیشنهاد می‌شوند.
امروزه بیشتر جراحی‌های دیسک کمر با روشهای کمتر تهاجمی انجام می‌شود. آندوسکوپی دیسک کمر، مثالی از این روش‌ها است. در روشهای کم‌تهاجمی، میزان برش جراحی بسیار کوچکتر است، در نتیجه شدت درد و ناراحتی بیمار، و دوره بهبودی پس از جراحی، در مقایسه با جراحی‌های عادی بسیار کوتاه‌تر و کمتر است. برای مثال، آندوسکوپی دیسک کمر نیاز به برشی با قطری کمتر از یک سانتی‌متر دارد. این جراحی غیر تهاجمی مشابه عمل آرتروسکوپی است که برای تشخیص و درمان بیماری های مفصلی استفاده می شود.
در این مقاله با روش انجام آندوسکوپی دیسک کمر که توسط جراح ارتوپد انجام می شود، مراقبت‌های بعد از جراحی، و عوارض احتمالی آن بیشتر آشنا می‌شویم.
منظور از عمل جراحی آندوسکوپی دیسک کمر چیست؟
آندوسکوپی دیسک کمر، یکی از رایج‌ترین جراحی‌های کم تهاجمی درمان دیسک کمر است. در این روش میتوان با برداشتن فشار ناشی از فتق دیسک، بر اعصاب مجاور، درد و سایر علائم بیمار را درمان کرد. این روش را میتوان برای درمان فتق دیسک، در تمام طول ستون فقرات به کار برد.
جراحی آندوسکوپی دیسک کمر، کم تهاجمی‌ترین و مؤثرترین روش جراحی برای درمان بیماران مبتلا به فتق دیسک ستون فقرات است. با جراحی آندوسکوپی ستون فقرات، جراحان برای برداشتن فتق دیسک، نیازی به برداشتن استخوان‌ها و عضلات ندارند. در این روش، جراحان می‌توانند ستون فقرات را با یک دوربین کوچکتر از دوربین تلفن هوشمند، از طریق یک برش جراحی بسیار کوچک ببینند. در آندوسکوپی دیسک کمر، نیازی به برش‌های بزرگ جراحی نیست. این روش برخلاف جراحی‌های سنتی ستون فقرات، آسیبی به عضلات و ستون فقرات شما وارد نمی‌کند. کل عمل جراحی آندوسکوپی ستون فقرات، حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. در اغلب موارد، ۲ تا ۳ ساعت پس از جراحی، می‌توانید به خانه بازگردید.
وظایف متخصص ارتوپد اطفال چیست؟
جراحی دیسک کمر و گردن به روش آندوسکوپی مزایای بسیاری دارد. برای مقایسه، جراحی‌های سنتی اغلب به زمان بهبودی طولانی نیاز دارند و میزان بروز عفونت و عوارض جانبی در آن‌ها بالا است، در حالی که همان‌طور که گفتیم روش آندوسکوپی، یک جراحی کم‌تهاجمی است و در این نوع جراحی‌ها، در مقایسه با روشهای سنتی، میزان بروز عوارض جانبی کمتر بوده، زمان بهبودی کوتاه‌تر است و اغلب بیماران می‌توانند پس از ۲ یا ۳ هفته به فعالیت‌های عادی و روزمره خود بازگردند.
روش درمان آندوسکوپی دیسک کمر چگونه انجام می‌شود؟
پیش از جراحی، از یک بی‌حس‌کننده موضعی برای بی‌حس کردن محل جراحی استفاده می‌شود. در نتیجه، در طول جراحی احساس درد و ناراحتی چندانی نخواهید داشت. ممکن است پیش از عمل یک آرام‌بخش وریدی دریافت کنید تا در طول جراحی آرام‌تر بمانید.
پس از بی‌حس شدن موضع جراحی، برش بسیار کوچکی در نزدیکی دیسک هرنی شده، در قسمت عضلات پشت شما ایجاد می‌شود. پس از ایجاد برش، از یک دیلاتور برای باز نگه داشتن آن استفاده می‌شود. سپس پزشک یک لوله فلزی، با قطری کمتر از یک سانتی‌متر را وارد کرده، و از این طریق به دیسک دسترسی پیدا می‌کند.
در طول جراحی، پزشک از یک دوربین برای دیدن محل دیسک استفاده می‌کند. این دوربین‌ها بسیار کوچک هستند و به پزشک کمک می‌کنند تا تسلط کاملی بر محل جراحی داشته باشد. سپس ابزارهای میکروسکوپی از طریق آندوسکوپ برای برداشتن فتق دیسک وارد می‌شوند. در داخل دیسک، هرگونه پارگی با لیزر تمیز و درمان می‌شود تا فشار ناشی از آن، بر ریشه‌های عصبی نخاعی برداشته شود. جراح می‌تواند با کمک لیزر، اعصابی را که در درون دیسک کمر رشد کرده‌اند، بسوزاند. لیزر در حالی که دیسک را دست نخورده نگه می‌دارد، پارگی‌ها را جمع می‌کند و می‌بندد. پس از اتمام درمان با بسته شدن پارگی و برداشتن فتق دیسک، لوله فلزی خارج می‌شود و جراح برش را می‌بندد.
اغلب در همان روز، چند ساعت پس از پایان جراحی می‌توانید به خانه برگردید، و نیازی به بستری در بیمارستان نیست. می‌توانید با پزشک خود در رابطه با مزیت‌ها و عوارض آندوسکوپی دیسک کمر مشورت کنید. پزشک می‌تواند به شما در انتخاب بهترین روش درمان کمک کرده، و به شما بگوید که آیا این روش درمانی برای شرایط شما مناسب است یا نه.
دیسک‌های قابل درمان با روش درمان آندوسکوپی دیسک کمر
بیرون‌زدگی و فتق دیسک بین مهره‌ای، در تمام طول ستون فقرات را میتوان با استفاده از روش درمان آندوسکوپی دیسک کمر، درمان کرد:
- برآمدگی دیسک: بیرون‌زدگی یا برآمدگی دیسک، می‌تواند بر ریشه‌های اعصاب مجاور فشار وارد کرده و باعث علائمی مانند کمردرد شود.
- پارگی دیسک: گاهی دیسک بین مهره‌ای پاره شده و مواد داخل آن به اعصاب مجاور خود فشار وارد می‌کند. برآمدگی دیسک و پارگی دیسک بین مهره‌ای، بیشتر در ستون فقرات کمری ایجاد می‌شوند.
- رادیکولیت: رادیکولیت نام یک بیماری خاص نیست، بلکه اصطلاحی است که به مجموعه علائم ناشی از تحت‌فشار قرار گرفتن، عفونت یا التهاب در اعصاب، اشاره دارد. رادیکولیت، بیشتر در اعصابی که از ستون فقرات گردنی یا کمری منشعب می‌شوند، دیده می‌شود.
- رادیکولوپاتی: رادیکولوپاتی به علائمی گفته می‌شود که در اثر تحت‌فشار قرار گرفتن ریشه‌های عصبی جدا شده از نخاع، ایجاد می‌شوند. درد تیر کشنده شدید، احساس ضعف و مور مور یا سوزن‌‌‌سوزن شدن اندام‌ها، از علائم شایع رادیکولوپاتی است.
- نوریت براکیال: نوریت براکیال، نوعی نوروپاتی محیطی است که قفسه سینه، شانه، بازو و دست‌ها را درگیر می‌کند. نوریت براکیال، در اثر آسیب به شبکه بازویی ایجاد می‌شود.
برای تشخیص عمل آندوسکپی شانه می توانید به دکتر بهامین عطار بهترین فوق تخصص شانه در تهران مراجعه کنید. همان طور که گفتیم، آندوسکوپی دیسک کمر، می‌تواند برای درمان پارگی و فتق دیسک کمر، در تمام طول ستون فقرات، مانند ستون فقرات گردنی هم استفاده شود.
چه مراقبت‌هایی بعد از جراحی آندوسکوپی لازم است؟
دوره بهبودی و ریکاوری پس از جراحی آندوسکوپی دیسک کمر، به نوع و میزان فعالیت شما بستگی دارد. برای افرادی که کارهای اداری کم تحرک انجام می‌دهند، زمان بهبودی معمولا یک تا دو هفته است. برای افراد فعال‌تر، مانند ورزشکاران، زمان بهبودی ممکن است چهار تا شش هفته باشد.
در طول دوره بهبودی، باید به طور فعال در یک برنامه فیزیوتراپی شرکت کنید. فیزیوتراپی به تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. در صورت نیاز، پزشک داروهای لازم، مانند مسکن‌ها را، برای مصرف در دوره ریکاوری تجویز می‌کند.
جراحی دیسک به روش آندوسکوپی، حدود نیم تا یک ساعت طول می‌کشد. پس از آن ممکن است کمی درد داشته باشید. پس از جراحی، لازم است تا حدود یک ساعت در مطب پزشک یا بیمارستان تحت‌نظر باشید، سپس می‌توانید به خانه بازگردید. پس از آن، باید ببینید که بدن شما به جراحی چگونه پاسخ می‌دهد. اکثر بیماران بلافاصله احساس بهتری می‌کنند و می‌توانند در عرض چند روز به سر کار بازگردند. مهم است که به بدن خود گوش دهید و علائم خود را با پزشک خود در میان بگذارید تا مطمئن شوید که آماده از سرگیری فعالیت‌های عادی هستید.
توجه داشته باشید که باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. حتی اگر احساس بهبودی داشتید تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است، نباید کار سنگین انجام دهید.
عوارض جراحی آندوسکوپی ستون فقرات
جراحی آندوسکوپی دیسک کمر، نوعی جراحی کم تهاجمی است و نسبت به جراحی‌های سنتی، میزان عوارض جانبی مانند عفونت و خونریزی در آن بسیار کمتر است. با این حال در بهترین جراحی آندوسکوپی دیسک کمر نیز ممکن است شاهد عوارض زیر باشیم:
- آسیب به ریشه عصبی
- خونریزی
- عفونت
- پارگی دورال
- پارگی احشایی
- بی‌حسی پس از عمل
از دیگر عوارض آندوسکوپی دیسک کمر که بسیار نادر هستند، میتوان تشنج در حین عمل، ترومبوفلبیت و هماتوم خلف صفاقی را نام برد.
باید توجه داشت، که میزان بروز این عوارض بسیار کم است. نکته مهم در پیشگیری از ابتلا به چنین عوارضی، تجربه جراح، و انتخاب بهترین جراح آندوسکوپی دیسک کمر است.
نتایج عمل آندوسکوپی دیسک کمر
نتایج تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که عمل آندوسکوپی دیسک کمر، در کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی بیماران بسیار موثر است. میزان موفقیت این روش در درمان مشکل دیسک کمر، در یک بازه ۱۰ ساله، حدود ۸۰ درصد بوده است.
جمع‌بندی
قوز کمر و دیسک کمر مشکلات بسیار شایعی است که می‌تواند افراد در هر سنی را درگیر خود کند. بیشترین علت کمردرد، به خصوص در سنین میانسالی و بالاتر، بیماری‌های دیسک بین‌مهره‌ای است. خط اول درمان قوز کمر و دیسک کمر، در ابتدا استفاده از داروها و فیزیوتراپی است، اما اگر این روش‌ها به خوبی جواب ندهند، ممکن است بیمار نیاز به جراحی پیدا کند.
روشهای مختلفی برای جراحی دیسک کمر وجود دارد. در سال‌های اخیر، با پیشرفت‌های حاصل شده، روشهای جراحی کم تهاجمی، محبوبیت زیادی بین پزشکان و بیماران پیدا کرده‌اند. جراحی آندوسکوپی دیسک کمر، یکی از این روشهای کم تهاجمی است. در این جراحی میزان بروز عوارض جانبی بسیار کمتر است، و بیمار می‌تواند در زمان کوتاه‌تری به زندگی عادی خود بازگردد.
همان‌طور که در بخش عوارض اشاره کردیم، نتیجه عمل آندوسکوپی دیسک کمر تا حد بسیار زیادی به تجربه و مهارت جراح بستگی دارد. دکتر بهامین عطار دکتر دیسک کمر در تهران با بیش از سه هزار جراحی موفق و هزار و دویست بیمار در سال، یکی از باتجربه‌ترین پزشکان در این زمینه هستند که می‌توانید سوالات خود را در زمینه این روش جراحی و دیگر روشهای درمانی دیسک کمر به طور مستقیم برای ایشان که متخصص ستون فقرات در تهران هستند ارسال کرده و در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخ خود را دریافت کنید.
