ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی روش‌هایی هستند که برای درمان شکستگی‌های فشاری ستون مهره‌ها کاربرد دارند. شکستگی‌های فشاری، عارضه شایع استئوپروز یا همان پوکی استخوان هستند، و باعث کمردردهای بسیار شدید، و محدودیت‌های بسیاری برای بیمار می‌شوند.
در ورتبروپلاستی، پزشک با راهنمایی تصاویر رادیوگرافی، مخلوط سیمان را به مهره شکسته تزریق می‌کند. در کیفوپلاستی، ابتدا یک بالون کوچک در مهره شکسته قرار می‌گیرد تا فضا برای تزریق سیمان مهیا شود. پس از آن سیمان به درون مهره دچار شکستگی تزریق می‌شود. حدود ۷۵ درصد از بیماران پس از ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، تحرک از دست رفته خود را دوباره بدست آورده و می‌توانند مجدد به زندگی عادی خود بازگردند.
اگر شکستگی‌های فشاری مهره‌ها درمان نشود، با گذشت زمان، در اثر فروپاشی مهره‌ها، طول ستون فقرات کوتاه‌تر شده، و مهره به تدریج به سمت جلو خم می‌شوند، که باعث ایجاد کیفوز یا همان قوز می‌شود. برای دانستن اطلاعات بیشتر در رابطه با ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی چیست؟
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، جراحی‌های کم‌تهاجمی برای درمان شکستگی‌های فشاری مهره‌ها (VCF) هستند. همان‌طور که گفتیم، این شکستگی‌ها ناشی از پوکی استخوان بوده و می‌توانند باعث ناتوانی در راه رفتن شوند. پوکی استخوان یک بیماری متابولیک است که منجر به از دست رفتن تراکم، توده و استحکام طبیعی استخوان‌ها می‌شود. در پوکی استخوان، بافت استخوانی ضعیف و متخلخل شده، و احتمال شکستگی استخوان بیشتر می‌شود.
شکستگی‌های فشاری مهره‌ها، در قسمت جلویی مهره (جسم مکعبی شکل مهره) ایجاد شده، و باعث تغییر شکل و فشرده شدن مهره می‌شوند. تغییر شکل مهره، باعث کمردرد بسیار شدید و محدودیت در راه رفتن می‌شود. در نتیجه‌ی شکستگی‌های فشاری، ممکن است یک یا چند عدد از مهره‌ها دچار فروپاشی شوند.
در ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، شکستگی مهره با کمک تزریق سیمان به داخل مهره ترمیم می‌شود. در هر دو روش، از فلوروسکوپی (یک روش تصویربرداری براساس اشعه ایکس) کمک گرفته می‌شود. در کیفوپلاستی، پیش از تزریق مخلوط سیمان، یک بالون کوچک وارد مهره می‌شود تا فضا برای تزریق سیمان باز شود. پس از خارج کردن بالون، سیمان به داخل مهره تزریق می‌شود.
کاربرد کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی چیست؟
تزریق سیمان و یا کیفوپلاستی برای درمان شکستگی‌های فشاری مهره‌ها کاربرد دارد که عارضه شایع ضعیف شدن استخوان‌ها، در زمینه پوکی استخوان است. به طور معمول ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی پس از بی‌اثر بودن درمان‌های غیر جراحی، مانند استراحت در رختخواب، بریس‌ها و داروهای مسکن توصیه می‌شود. با این حال می‌توان آن‌ها را از همان ابتدا، برای درمان بیمارانی که دچار درد شدید و محدودیت قابل توجه هستند یا بیمارانی که امکان استراحت و مصرف داروهای مسکن را ندارند، به کار برد.
موارد زیر کاربرد کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی هستند که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد:
- درمان شکستگی‌های فشاری ستون مهره‌ها در افراد مسن یا افرادی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای هستند، و به احتمال زیاد بدن آن‌ها در ترمیم استخوان شکسته دچار مشکل می‌شود.
- یکی دیگر از دلایل شایع ضعیف شدن استخوان‌ها و ابتلا به شکستگی‌های فشاری ستون مهره‌ها، ابتلا به انواعی از تومورها و سرطان‌هایی است که باعث درگیری استخوان‌ها می‌شوند. برای درمان شکستگی‌های مهره در این دسته از افراد هم از این روشها استفاده می‌شود.
- افرادی که مبتلا به اختلالات متابولیک خاصی هستند یا در اثر ابتلا به بیماری‌های مزمنی مانند: انواع آرتریت‌ها، مجبور به مصرف طولانی مدت داروها استروئیدی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی مهره‌ها، به‌خصوص در سنین پایین‌تر قرار دارند. اگر درمان‌های غیرجراحی به درمان کمردرد و رفع محدودیت در این افراد کمک نکند، می‌توان از ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی کمک گرفت.
ورتبروپلاستی و کایفوپلاستی باید در عرض هشت هفته پس از شکستگی حاد انجام شود. زیرا در این زمان بیشترین احتمال موفقیت وجود دارد.
بیشتر بخوانید: روش های درمان شکستگی لگن
کاندیداهای مناسب عمل کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی
تا اینجا توضیح دادیم که ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی چیست و چه کاربردی دارد. اما این روشها برای چه کسانی مناسب خواهد بود؟ این روشها، عموماً برای افراد مبتلا به کمردرد پیشرونده‌ای که ناشی از شکستگی‌های فشاری ستون مهره‌ها باشد، انجام می‌شود. شکستگی‌های فشاری ستون فقرات، در افرادی که مبتلا به پوکی استخوان شدید هستند، دیده می‌شود. این روش جراحی به بیمارانی پیشنهاد می‌شود که در اثر شکستگی‌های فشاری و کمردرد ناشی از آن، دچار مشکل در راه رفتن، و محدودیت در عملکرد شده‌اند.
فردی کاندید مناسب این روشها محسوب می‌شود که کمردردی که احساس می‌کند، ناشی از مشکلات دیگری مانند آرتروز ستون فقرات، تنگی کانال نخاعی و فتق دیسک بین مهره‌ای نباشد. برای رد این عوامل، و تایید شکستگی فشاری ستون مهره‌ها، نیاز به انجام تست‌های تشخیصی مانند: رادیوگرافی، سی‌تی‌اسکن، ام‌آر‌آی و اسکن استخوان است. همچنین ممکن است پزشک برای تایید پوکی استخوان، از تست جذب سنجی پرتو ایکس با انرژی دوگانه (تست DEXA) کمک بگیرد.
درصورتی که مشخص شود که کمردرد شما ناشی از شکستگی فشاری ستون مهره‌ها است و سایر درمان‌ها در بهبود وضعیت شما موثر نباشند، آنگاه ممکن است ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی به شما پیشنهاد شود.
مزایای کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی چیست؟
از مزایای کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: می‌توان بدون کاردرمانی، فیزیوتراپی یا هرگونه برنامه توانبخشی دیگر، محدودیت بیماران را تا حد زیادی کاهش داد و به بیمار کمک کرد تا فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرد.
- می‌توان تا حد زیادی کمردرد شدید ناشی از شکستگی مهره را با این روشها کاهش داد. بسیاری از بیماران تقریباً بلافاصله یا در عرض چند روز پس از عمل، تسکین قابل توجهی را احساس می‌کنند. بسیاری از بیماران پس از پایان دوره بهبودی پس از عمل، تقریباً دیگر هیچ علامتی نخواهند داشت.
- پس از ورتبروپلاستی، حدود ۷۵ درصد از بیماران، محدودیت ایجاد شده را دوباره بدست می‌آورند و می‌توانند مجدد فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرند. افزایش سطح فعالیت، خود در مبارزه با پوکی استخوان و پیشگیری از عوارض بیشتر در آینده موثر است. پس از عمل، بیمارانی که بی‌حرکت بوده‌اند، می‌توانند از رختخواب خارج شوند و این خود می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به ذات‌الریه کمک کند. افزایش فعالیت باعث افزایش قدرت عضلانی می‌شود و به بیمار کمک می‌کند تا کارهای روزمره خود را با محدودیت کمتری انجام دهد.
- ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی یک روش جراحی ایمن و موثر است و احتمال بروز عارضه جانبی در آن بسیار پایین است.
- ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، از روش‌های جراحی کم‌تهاجمی هستند، یعنی برای انجام آن‌ها نیاز به برش جراحی و بخیه بزرگ نیست. این ویژگی، خود در پیشگیری از عوارضی مانند: خونریزی و عفونت پس از جراحی موثر است، و دوره بهبودی پس از جراحی را بسیار کوتاه‌تر می‌کند.
جهت رزور نوبت از دکتر ارتوپد کودکان در تهران، با ما تماس بگیرید.
نحوه انجام کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی چگونه است؟
پیش از جراحی، پزشک توصیه‌های لازم را در رابطه با کارهایی که باید روزهای پیش از عمل انجام دهید، به شما خواهد گفت. در روز جراحی، پیش از آغاز عمل ممکن است یک داروی آرامبخش به شما داده شود.
در هنگام جراحی باید به شکم دراز بکشید. پزشک ابتدا محل جراحی را به خوبی تمیز و ضدعفونی می‌کند، و سپس پس از استفاده از یک بی‌حس کننده موضعی، یک برش بسیار کوچک در محل جراحی ایجاد می‌کند. سپس پزشک، از طریق برش ایجاد شده، یک یا دو عدد سرنگ توخالی، که تروکار نام دارد را با هدایت فلوروسکوپی، وارد محل شکستگی می‌کند.
اگر شکل مهره بهم ریخته باشد یا ارتفاع مهره کاهش شدید پیدا کرده باشد، ابتدا با کیفوپلاستی، ارتفاع و شکل مهره اصلاح شده و سپس مخلوط سیمانی به درون حفره ایجاد شده تزریق می‌شود.
پس از پایان جراحی برش ایجاد شده بسته شده و پزشک توصیه‌های لازم را برای دوره بهبودی به شما خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: عوارض بعد از عمل دیسک کمر و نکات مراقبتی آن
عوارض تزریق سیمان یا کیفوپلاستی، ورتبروپلاستی
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، روش‌های بسیار ایمنی هستند، با این حال احتمال بروز عارضه در هر جراحی وجود دارد. از عوارض ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی می‌توان موارد زیر را نام برد:
- هرگونه برش پوستی با خطر ابتلا به عفونت همراه است. با اینکه برش ایجاد شده در ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی بسیار کوچک است، اما بازهم ممکن است در نتیجه آن عفونت ایجاد شود. به نظر می‌رسد که در زمینه ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، احتمال ابتلا به عفونتی که نیاز به درمان آنتی بیوتیکی داشته باشد، کمتر از یک در ۱۰۰۰ مورد است.
- در حین جراحی، ممکن است مقدار کمی مخلوط سیمانی از بدنه مهره به بیرون نشت کند. این اتفاق معمولاً مشکل جدی ایجاد نمی‌کند، مگر اینکه مخلوط سیمانی، به یک مکان بالقوه خطرناک، مانند کانال نخاعی یا رگ‌های خونی ریه نشت پیدا کند.
- با احتمال کمی، ممکن است در اثر مصرف داروها، پس از ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، واکنش آلرژیک به دارو ایجاد شود.
سایر عوارض احتمالی عبارتند از عفونت، خونریزی، افزایش کمردرد و علائم عصبی مانند بی حسی یا گزگز دست‌ها و پاها. فلج شدن اندام‌ها در اثر ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، یک عارضه بسیار بسیار نادر است.
تقریباً ۱۰ درصد از بیماران ممکن است بعد از ورتبروپلاستی یا کیفوپلاستی، مجدد دچار شکستگی‌های فشاری شوند. نشانه این عارضه، بازگشت مجدد درد، بعد از ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی، پس از یک دوره بهبودی کوتاه است.
جهت رزرو نوبت از دکتر فوق تخصص ستون فقرات در تهران، با ما تماس بگیرید.
جمع بندی
پوکی استخوان عارضه‌ای است که بیشتر در نتیجه افزایش سن، در میانسالان دیده می‌شود. با این حال، مصرف برخی داروها و تعدادی از بیماری‌های متابولیک هم ممکن است باعث پوکی استخوان شوند. یکی از عوارض شایع پوکی استخوان، شکستگی فشاری مهره‌ها است که می‌تواند باعث درد و ناتوانی زیادی در بیماران شود.
در این مطلب، شما را با یکی از روش‌های جراحی درمان شکستگی فشاری مهره‌ها، یعنی ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی آشنا کردیم. در این روش با تزریق یک ماده سیمانی به جسم مهره، شکستگی درمان می‌شود. برای آگاهی بیشتر در رابطه نحوه انجام کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی و اطلاعات تکمیلی دیگر می‌توانید با همکاران ما در تماس باشید.
